پیام خوزستان - مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، توجه ویژه به صنعت نفت و نیروی انسانی آن را لازمه توسعه پایدار دانست و گفت: نخستین گام برای تحقق سلامت اداری، درک درست اسناد بالادستی و سپس تعریف شفاف و عملیاتی انتظارات قانونگذار است.
به گزارش خبرنگار شانا، سعید توکلی امروز (دوشنبه، ۲۴ آذر) در همایش سلامت نظام اداری در صنعت نفت با بیان اینکه برگزاری چنین همایشهایی نقش مهمی در ارتقای نگرشها و اصلاح فرآیندها دارد، اظهار کرد: اگر مجموعه موضوع سلامت اداری و مبارزه با فساد را بهصورت یک کل منسجم بررسی کنیم، به نظر میرسد فلسفه اصلی قانونگذار ایجاد یک تغییر رفتاری، چه در سطح رفتارهای سازمانی و چه در سطح رفتارهای فردی است. از آفتهای بزرگ موجود، نهفقط در حوزه سلامت اداری، بلکه در بسیاری از بخشهای حکمرانی، این است که با وجود اسناد بالادستی، اجرای مؤثر آنها با چالش مواجه است.
وی ادامه داد: از دلایل اصلی این مسئله آن است که به جای بازتعریف و عملیاتیسازی مقررات موجود، مرتب اسناد و قوانین تازه تدوین میشود و همین موضوع به تورم قوانین و حتی تعارض میان برخی اسناد بالادستی منجر شده است.
ضرورت درک درست اسناد بالادستی
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران تأکید کرد: اگر بخواهیم سلامت اداری را به تغییر واقعی رفتار در سازمان، صنعت نفت و شرکتهای تابع تبدیل کنیم، نخستین گام آن است که اسناد بالادستی را بهدرستی بفهمیم و سپس انتظارات قانونگذار را بهصورت شفاف و عملیاتی تعریف کنیم.
توکلی با اشاره به نقش ساختارها در اصلاح رفتارها گفت: تغییر رفتار انسانها بیش از هر چیز نتیجه ایجاد ساختارهای صحیح است. زمانی که ساختارهای بازدارنده و شفاف طراحی شود، رفتارها بهطور طبیعی اصلاح میشود. در بسیاری از کشورهای توسعهیافته، حتی در سادهترین رفتارهای اجتماعی، ساختارها بهگونهای طراحی شدهاند که تخلف صرفهای نداشته باشد.
وی با بیان اینکه استفاده از سامانههای نوین، بهرهگیری از هوش مصنوعی و طراحی مکانیسمهایی برای حذف امضاهای طلایی، ازجمله اقدامهایی است که میتواند به ارتقای سلامت اداری کمک کند، تصریح کرد: هرچه نقش انسان در تصمیمگیریهای سلیقهای کمتر و فرآیندها سیستمیتر شود، زمینه بروز فساد محدودتر میشود.
افزایش شفافیت با ارتباط سیستمی
معاون وزیر نفت در امور گاز با اشاره به تجربههای اجرایی در حوزه تعامل میان دستگاهها بیان کرد: در گذشته برای انجام برخی امور، افراد ناچار به مراجعه حضوری و پیگیریهای متعدد بودند، اما امروز با ایجاد ارتباط سیستمی میان دستگاهها و حذف واسطههای غیرضرور، بسیاری از فرآیندها بدون مواجهه مستقیم افراد انجام میشود. این رویکرد افزون بر تسهیل امور، نقش مؤثری در حذف امضاهای طلایی و افزایش شفافیت دارد.
توکلی با تأکید بر اهمیت باورمندی مدیران و کارکنان گفت: اگر باور به سلامت اداری وجود نداشته باشد، هرچقدر نظامهای بازرسی و نظارتی را نیز در انتهای فرآیندها تقویت کنیم، نتیجه مطلوب حاصل نمیشود. مفهوم سلامت به این معناست که میان گفتار و عمل مدیران و کارکنان، فاصلهای وجود نداشته باشد.
وی با بیان اینکه نمیتوان از رعایت مقررات، شایستهسالاری و سلامت اداری سخن گفت، اما در عمل بهگونهای دیگر رفتار کرد، افزود: چنین تناقضی بهطور قطع چه در سطح سازمان و چه در سطح جامعه به بیاعتمادی منجر میشود. صنعت نفت، بهدلیل جایگاه ویژه و نقش راهبردی خود در اقتصاد کشور، صنعتی خاص است و بیش از سایر بخشها به اعتماد، شفافیت و سلامت اداری نیاز دارد.
ساختاری منسجم و شفاف در صنعت نفت
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با اشاره به سابقه تاریخی صنعت نفت اظهار کرد: صنعت نفت از پیش از انقلاب دارای یک ساختار منسجم و شفاف بوده است. برخلاف برخی صنایع دیگر که در آنها پرداختها و مزایا بعضاً خارج از چارچوبهای شفاف انجام میشود، در صنعت نفت تمام پرداختها بهصورت دقیق و شفاف در فیشهای حقوقی ثبت و بر اساس ضوابط انجام میشود.
توکلی با یادآوری اینکه کارکنان صنعت نفت، بهویژه کارکنان فنی و عملیاتی، سرمایههای اصلی این صنعت هستند، بیان کرد: اگر حاکمیت بخواهد به توسعه پایدار دست یابد، ناگزیر باید به صنعت نفت و نیروی انسانی آن توجه ویژه داشته باشد. امکان ترمیم و افزایش متناسب حقوق و مزایا از موضوعات مهمی است که باید برای آن راهحل جدی اندیشیده شود.
وی با اشاره به عملکرد صنعت نفت در مقاطع بحرانی تصریح کرد: پس از جنگ ۱۲ روزه، صنعت نفت در بخشهای مختلف ازجمله تولید، انتقال و توزیع، عملکرد درخشانی از خود نشان داد. با وجود کاهش ۹۰ میلیون مترمکعب از ظرفیت شبکه گاز در اوج تابستان، حتی یک مترمکعب از صادرات گاز کشور قطع نشد. این موفقیت حاصل مدیریت یکپارچه، حضور میدانی مدیران ارشد و تلاش شبانهروزی کارکنان صنعت نفت بود.
معاون وزیر نفت با تأکید دوباره بر ضرورت شناخت عمیقتر بدنه صنعت نفت گفت: خواهش من این است که نگاه «خاص بودن» صنعت نفت، با شناخت دقیقتر کارکنان فنی، زحمتکش و شریف این صنعت همراه شود. کارمندی که از حداقلهای زندگی مناسب برخوردار باشد، با انگیزه کار میکند و به سازمان خود تعلق خاطر دارد، اما بیتوجهی به معیشت و رفاه نیروی انسانی، بزرگترین تهدید برای انگیزه و سلامت سازمانی است.