پیام خوزستان

آخرين مطالب

چالش‌های روزنامه‌نگاری دیجیتال و ضرورت بازنگری قوانین شهرستان ها

چالش‌های روزنامه‌نگاری دیجیتال و ضرورت بازنگری قوانین
  بزرگنمايي:

پیام خوزستان - تحولات فناوری، روزنامه‌نگاری را دگرگون کرده و قوانین سنتی دیگر پاسخگوی نیازهای این عرصه نیستند. آیا زمان بازنگری در چارچوب قانونی روزنامه‌نگاری دیجیتال فرا نرسیده است؟ - اخبار اجتماعی -
گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در دنیای امروز، فناوری‌های نوین به‌ویژه اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، روزنامه‌نگاری را وارد مرحله‌ای پویا و پیچیده کرده‌اند.
این تحولات نه تنها محدودیت‌های زمانی و مکانی را از میان برداشته، بلکه قالب‌های سنتی خبری را به چالش کشیده است. در این شرایط، سؤال اصلی این است که آیا قوانین فعلی، به‌ویژه در ایران، قادر به پاسخگویی به نیازها و چالش‌های روزنامه‌نگاری دیجیتال هستند یا باید منتظر بازنگری‌های اساسی باشیم؟
"قانون ثبت" نیاز به بازنگری و اصلاح دارد تحول روزنامه‌نگاری در عصر دیجیتال
در دهه‌های اخیر، روزنامه‌نگاری از قالب سنتی خود، که محدود به نشریات چاپی بود، به دنیایی بی‌مرز و دیجیتال تبدیل شده است. اکنون هر فرد با دسترسی به اینترنت می‌تواند تولیدکننده محتوا یا حتی خبرنگار باشد. این تغییرات به گسترش آزادی بیان کمک کرده است، اما در عین حال با چالش‌هایی همچون انتشار اخبار نادرست، نقض حریم خصوصی، و سوءاستفاده از اطلاعات همراه بوده است.
در ایران، مانند سایر نقاط جهان، گسترش فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات مرزهای روزنامه‌نگاری را تغییر داده است. وبلاگ‌ها، کانال‌های خبری در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، به رسانه‌های سنتی افزوده یا آنها را جایگزین کرده‌اند. در چنین فضایی، قانون مطبوعات مصوب 1364 و حتی اصلاحات آن در سال 1379 نمی‌توانند به‌طور کامل پاسخگوی نیازهای روزنامه‌نگاری نوین باشند.
چالش‌های قانونی روزنامه‌نگاری نوین در ایران
یکی از چالش‌های مهم در قوانین ایران، عدم تعریف دقیق "روزنامه‌نگار" و "فعال خبری" در دنیای دیجیتال است. قانون مطبوعات بیشتر به رسانه‌های چاپی و خبرنگاران آن‌ها پرداخته و به فعالیت‌های خبری آنلاین توجه کافی نکرده است. این ابهام باعث شده که وضعیت حقوقی افرادی که در وب‌سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی یا پیام‌رسان‌ها فعالیت خبری دارند، روشن نباشد.
این مسأله نه‌تنها می‌تواند مشکلات حقوقی برای فعالان خبری آنلاین ایجاد کند، بلکه موجب عدم حمایت از آزادی بیان آنان نیز می‌شود. از سوی دیگر، پرسشی که مطرح می‌شود این است که آیا می‌توان این افراد را به دلیل انتشار اخبار نادرست یا شایعات تحت پیگرد قانونی قرار داد؟
همچنین حریم خصوصی و آزادی بیان دو اصل اساسی در روزنامه‌نگاری هستند که در فضای دیجیتال در تقابل با یکدیگر قرار می‌گیرند. قانون اساسی ایران در اصل 24 به آزادی بیان تأکید دارد، اما این آزادی مشروط به رعایت موازین اسلامی و منافع عمومی است. از طرفی، اصل 25 به ممنوعیت تفتیش و ضبط اطلاعات شخصی اشاره دارد.
در عصر دیجیتال، مرز میان اطلاعات عمومی و نقض حریم خصوصی به شدت مبهم شده است. برای مثال، آیا انتشار اطلاعات مربوط به فساد یک مقام دولتی تجاوز به حریم خصوصی وی است یا عمل به منافع عمومی؟ در حال حاضر، قوانین ایران پاسخ روشنی به این پرسش‌ها ندارند و گاهی تفسیرهای مختلفی از آن‌ها ارائه می‌شود.
یکی دیگر از چالش‌های کلیدی، تعیین مسئولیت ناشران اطلاعات در رسانه‌های دیجیتال است. در رسانه‌های سنتی، مسئولیت مستقیم بر عهده مدیرمسئول و نویسنده مطلب است، اما در فضای آنلاین این مرزها به‌طور واضح مشخص نیست. آیا پلتفرم‌های دیجیتال مانند شبکه‌های اجتماعی مسئول انتشار اخبار نادرست هستند یا تنها نویسندگان مطالب مسئولند؟
قانون جرایم رایانه‌ای مصوب 1388 به بخشی از این مسائل پرداخته و تولیدکنندگان محتوا و مدیران سایت‌ها را مسئول انتشار محتوای غیرقانونی می‌داند، اما در مواجهه با پلتفرم‌های خارجی که به‌طور گسترده در ایران فعالند، این قانون هنوز ضعف‌هایی در زمینه اجرایی دارد.
چالش چهارم مربوط به امنیت شغلی و حقوق خبرنگاران دیجیتال است. در حالی که خبرنگاران سنتی معمولاً از حمایت‌های قانونی همچون بیمه برخوردارند، فعالان خبری آنلاین در ایران فاقد چنین مزایایی هستند. بسیاری از این افراد به‌طور مستقل و بدون پوشش‌های قانونی کار می‌کنند و در صورت بروز مشکلات قانونی یا تعرض، از حمایت کافی برخوردار نمی‌شوند. این مشکل به‌ویژه زمانی بیشتر نمایان می‌شود که خبرنگاران با تهدیدات قضائی، سانسور و فشارهای سیاسی روبه‌رو هستند.
ضرورت بازنگری در قوانین
با توجه به تحولات سریع فناوری، بازنگری در قوانین موجود ضروری به نظر می‌رسد. قوانین فعلی ایران که عمدتاً برای رسانه‌های سنتی طراحی شده‌اند، توانایی پاسخگویی به تغییرات دیجیتال را ندارند. برخی از موضوعاتی که باید در این بازنگری‌ها لحاظ شوند عبارتند از:
تعریف جامع از روزنامه‌نگاری ـ قانون‌گذاران باید تعریفی جامع از روزنامه‌نگاری ارائه دهند که فعالیت‌های خبری آنلاین را نیز شامل شود. این تعریف باید به‌گونه‌ای باشد که هم از آزادی بیان حمایت کند و هم محدوده‌های قانونی و اخلاقی را مشخص کند.
ایجاد تعادل میان آزادی بیان و حریم خصوصی ـ قوانین جدید باید به‌طور دقیق مرز میان آزادی بیان و نقض حریم خصوصی را تعیین کنند. برای این منظور، باید دستورالعمل‌های شفاف و معین درباره نحوه برخورد با اطلاعات عمومی و مسائل خصوصی تدوین شود.
پاسخگویی پلتفرم‌ها ـ یکی از موضوعات مهم، مسئولیت‌پذیری پلتفرم‌های دیجیتال است. قوانین باید سازوکاری برای پاسخگویی پلتفرم‌ها در قبال انتشار اخبار نادرست یا غیرقانونی پیش‌بینی کنند. در عین حال، نباید این مسئولیت‌پذیری به سانسور گسترده و محدودیت آزادی بیان منجر شود.
حمایت از خبرنگاران دیجیتال ـ برای حمایت از فعالان خبری آنلاین، باید قوانین حمایتی تدوین شود. این قوانین می‌توانند شامل پوشش‌های بیمه‌ای، ایجاد نهادهای صنفی برای حمایت از حقوق آن‌ها و تعریف حقوق و تکالیف مشخص باشند.
نگاهی به تجربیات جهانی
در بسیاری از کشورها، قوانین جدیدی برای پاسخگویی به چالش‌های روزنامه‌نگاری دیجیتال وضع شده است. اتحادیه اروپا با تصویب قوانین مربوط به حفاظت از داده‌ها (GDPR)، سعی کرده است تعادلی میان حریم خصوصی و آزادی بیان ایجاد کند. همچنین، بسیاری از کشورها قوانینی برای مسئولیت‌پذیری پلتفرم‌ها تدوین کرده‌اند.
ایران نیز می‌تواند با مطالعه تجربیات بین‌المللی و بومی‌سازی آن‌ها، چارچوب قانونی مناسبی برای روزنامه‌نگاری دیجیتال ایجاد کند. این کار نه‌تنها به توسعه روزنامه‌نگاری کمک می‌کند، بلکه از حقوق شهروندان در برابر تهدیدات فضای دیجیتال نیز حفاظت خواهد کرد.
روزنامه‌نگاری در ایران، همانند بسیاری از نقاط جهان، تحت تأثیر تحولات فناوری قرار گرفته و به‌سرعت در حال تغییر است. در چنین شرایطی، قوانین موجود دیگر پاسخگوی نیازهای این عرصه نیستند و ضرورت بازنگری در آن‌ها کاملاً احساس می‌شود. تدوین تعریفی جامع از روزنامه‌نگاری، تعیین مرزهای قانونی برای آزادی بیان و حریم خصوصی، مسئولیت‌پذیری پلتفرم‌ها، و حمایت از فعالان خبری آنلاین از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به آینده‌ای روشن‌تر برای روزنامه‌نگاری ایران منجر شوند.
قانون‌گذاران، روزنامه‌نگاران و نهادهای مدنی باید با همکاری یکدیگر، چارچوبی ایجاد کنند که ضمن حفظ آزادی بیان و استقلال رسانه‌ها، به چالش‌های فضای دیجیتال پاسخ دهد. تنها با این رویکرد می‌توان روزنامه‌نگاری را به‌عنوان ابزاری مؤثر برای شفافیت و پیشرفت اجتماعی هدایت کرد.
محمدحسین شکوری‌راد؛ پژوهشگر حوزه حقوق رسانه
انتهای پیام/

لینک کوتاه:
https://www.payamekhuzestan.ir/Fa/News/994491/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

رژیم آمریکا، دشمن اتحاد ملت ایران

ثبت دمای 49 درجه و بالاتر در هفت شهر خوزستان

ضرورت حفظ امنیت روانی مردم در جنگ شناختی

ثبت رکورد تازه تولید در پتروشیمی کارون

دستگیری 35 محکوم متواری در بهبهان

فردا، آغاز رقابت بیش از 47 هزار داوطلب خوزستانی در نوبت دوم آزمون سراسری

سایه تهدید تحریم‌های ترامپ بر صادرات نفت روسیه

بازدید مسئولان سازمان منطقه آزاد کیش از اداره تأمین اجتماعی

🎬 خاموشی‌های خانگی در پی پیگیری‌های استانی به میزان 60 درصد کاهش می‌یابد

حرکت به سوی استانداردهای نوین گردشگری در پلاژهای کیش

انتصاب نماینده وزارت نفت در طرح‌های بیع متقابل گازرسانی

هشدار نارنجی خیزش گردوخاک در خوزستان

تلاش برای راه‌اندازی زیپ‌لاین بر روی کارون تا زمستان امسال

ثبت‌نام بیش از 400 حافظ دزفولی در سامانه حفظ قرآن

دومین جلسه پدافند غیرعامل بنیاد شهید و امور ایثارگران برگزار شد

آمادگی پارس جنوبی برای تولید پایدار گاز در زمستان

افزایش رقم بهره‌گیری از ظرفیت پالایش نفت چین در ژوئن

نقش‌آفرینی نیروگاه غرب کارون در پایداری برق خوزستان

توقف تولید یک میدان نفتی کردستان عراق در پی حمله پهپادی

دیدار مدیر کل بنیاد مازندران با خانواده شهید سلیمانی در روستای جلیکان بخش چمستان نور

تداوم تولید و صادرات نفت در شرایط مطلوب است

پایبندی صنعت پتروشیمی به تحقق برنامه‌های 1404

پیگیری پرداخت حقوق معوق و مشکلات حساب شرکت آبفا دزفول

ورود دادستانی شادگان به طرح ساخت جاده دارخوین  به شادگان

تداوم فعالیت توده هوای گرم در خوزستان

نقش‌آفرینی تشکل‌های ایثارگری در جنگ نرم و انسجام ملی مورد تأکید قرار گرفت

پروژه‌های مسئولیت اجتماعی متوقف نمی‌شوند

15 هزار اشتراک جدید گاز در استان تهران

کسب 4 سهمیه رقابت‌های آسیایی توسط موی‌تای‌کاران خوزستانی

تعهد شرکت گاز تا کنتور/ ضرورت رعایت اصول ایمنی در مصرف

تداوم گرما و ناپایداری‌های جوی در هرمزگان

انجام 52 عمل جراحی موفق در بیمارستان کارون گتوند

رفع تصرف 430 متر مربع از اراضی ملی در امیدیه

تاکید نماینده ولی فقیه خوزستان بر فعالیت‌های فرهنگی توسط مواکب در ایام اربعین

اجرای طرح اصلاح شبکه دفع فاضلاب در بندر امام خمینی

حرکت کاروان پیاده نورالحسین شهرستان رامهرمز به سمت کربلای معلی

افزایش قیمت نفت با امیدواری به تقاضای تابستانی

رشد 150 درصدی خوراک پتروشیمی بندر امام

معارفه امام جمعه جدید شادگان

ثبت رطوبت 76 درصدی در بندر ماهشهر

دیدار رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران با خانواده «سردار شهید حسین سلامی»

ثبت 20 هزار عقرب‌گزیدگی در خوزستان

کشف کالای آرایشی، بهداشتی و تجهیزات پزشکی قاچاق در اهواز

تقدیر از تلاش‌های صدا و سیمای خوزستان در دفاع مقدس 12 روزه

تامین یکهزار تن قیر برای ترمیم آسفالت معابر دزفول

پیش بینی تولید 90 هزار تن ذرت در شوش

برپایی 200 موکب مردمی در مسیر پیاده‌روی جاماندگان اربعین در شادگان

روایت رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران از مظلومیت خانواده‌های شهدای حمله رژیم صهیونیستی

افزایش 9.2 درصدی قیمت نفت سنگین ایران

اهدای 17 سری جهیزیه به نوعروسان مددجو در دزپارت