پیام خوزستان -

غلامحسین افشردی معروف به حسن باقری از فرماندهان جوان و استراتژیست دفاع مقدس به شمار می‌رود که در عملیات فتح‌المبین، رمضان و بیت‌المقدس نقش موثر و فعالی داشت. آزادسازی خرمشهر در سوم خرداد 1361 خورشیدی از مهم‌ترین دستاوردهای عملیاتی و فرماندهی وی محسوب می‌شود.
به گزارش خبرنگار ایمنا، میان افراد شاخص و نخبگان سال‌های انقلاب و دفاع مقدس، شخصیت حسن باقری به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین این افراد مطرح بوده است.
وی در 24 سالگی وارد عرصه جنگ شد و تنها ظرف مدت 2 سال توانست به استراتژیست بزرگ جنگ تبدیل شود و واحد اطلاعات رزمی در سپاه و جنگ را پایه‌گذاری کند. توانمندی وی تا جایی بود که به او لقب نابغه دفاع را دادند.
زندگی نامه
شهید باقری در 25 اسفند 1334 خورشیدی در بیمارستان مادران تهران به دنیا آمد. هیچکس امیدی به زنده ماندن کودک نارس خانواده نداشت. 7 ماهه به دنیا آمد. مادرش با شغل خیاطی و پدرش با کارگری در یک خانه استیجاری به تربیت و پرورش این نوزاد پرداختند. نامش را به احترام امام حسین (ع)، غلامحسین نهادند. بعد از ابتلا به چندین بیماری خطرناک از جمله دیفتری و سیاه سر فه از دام این بیماری‌ها نجات یافت و دوران پر مخاطره‌ای را پشت سر گذاشت.
در 2 سالگی همراه خانواده اش راهی زیارت امام حسین (ع) شد. او در کودکی به خواندن نماز و انجام فرایض دینی علاقه شدیدی داشت. یکی دیگر از ویژگی‌های بارز او در کودکی، نظم بود که حرف نخست را در زندگانی اش می‌زد. اخلاق نیکوی وی باعث شده بود، هم سن و سالانش احساس کنند که با فردی بزرگ‌تر از خود سر و کار دارند.
وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند و بعد وارد دانشگاه ارومیه شد. حسن باقری پس از سه ترم از دانشگاه اخراج شد و به خدمت سربازی رفت. در همین دوران و با اوج‌گیری مبارزات مردمی علیه رژیم شاهنشاهی، با فرمان امام خمینی (ره) از سربازی فرار کرد و به صف مبارزان علیه رژیم پیوست و در تصرف کلانتری 14 و پادگان عشرت‌آباد در تهران نقش مؤثری داشت.
فعالیت‌های دینی و سیاسی اش را از دوره دبیرستان شروع کرد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تصمیم به تحصیل در رشته علوم انسانی گرفت و بعد از 2 هفته مطالعه در رشته حقوق قضایی دانشگاه تهران قبول شد. در کنار تحصیل، کار در روزنامه جمهوری اسلامی را شروع کرد و بعد از یکسال در 1359 خورشیدی وارد اطلاعات سپاه شد. برای او نام مستعار حسن باقری را انتخاب کردند. وظیفه او شناسایی گروهک‌ها بود.
زمانی که رژیم بعثی عراق به ایران حمله کردند، حسن مبارزه در جبهه فرهنگی و سیاسی را رها کرد و وارد جبهه‌ها شد. پس از مدتی با بروز لیاقت و خصوصیات منحصر به فرد خود در ردیف فرماندهان سپاه قرار گرفت.
حسن باقری در دی 1359 خورشیدی مسوول یکی از معاونت‌های ستاد عملیات جنوب شد. در عملیات امام مهدی (عج)، الله اکبر، فتح و دهلاویه نقش به سزایی ایفا کرد. همچنین در عملیات ثامن الائمه، نیروهای ایرانی را محورهای دارخوین و جاده ماهشهر هدایت می‌کرد.
در عملیات طریق القدس از طرف سپاه به عنوان فرمانده لشگر نصر و در عملیات آزادسازی خرمشهر فرمانده قرارگاه مشترک عملیاتی انتخاب شد. او در تصرف شلمچه و خرمشهر فعال‌ترین و سخت‌ترین وظایف را عهده دار بود. آخرین مسوولیتی که به وی واگذار شد، جانشین فرماندهی یگان زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.
سرانجام در 9 بهمن 1361 خورشیدی هنگامی که دوستان حسن برای دیدار امام به تهران آمده بودند، او و چند تن دیگر برای شناسایی محور عملیاتی والفجر در فکه و چزابه به منطقه رفتند و در این شناسایی به شهادت رسیدند. محل دفن وی، قطعه 24 گلزار شهدای بهشت زهرا است.
فعالیت‌های اجرایی در زمان جنگ
ورود حسن باقری به عرصه خبر و فعالیت در روزنامه جمهوری اسلامی موجب شد تا اطلاع دقیقی از اوضاع کشور در عرصه‌های مختلف به دست آورد. در این زمان گروهک‌های ضدانقلاب با اقدامات تروریستی سعی در برهم زدن امنیت کشور داشتند. روزنامه جمهوری اسلامی ارگان رسمی حزب جمهوری اسلامی بود و حسن باقری می‌دانست اعضای این حزب ارتباط نزدیکی با سپاه دارند.
از طرفی دیگر در همین زمان محسن رضایی با تحویل گرفتن سه اتاق در ساختمان پیشین اداره پنجم ساواک در حال تشکیل اطلاعات سپاه بود و به‌دنبال نیرو می‌گشت. روزی آیت‌الله خامنه‌ای با محسن رضایی تماس می‌گیرند و جوانی را برای همکاری با اطلاعات سپاه به او معرفی می‌کنند. این جوان همان حسن باقری است. پس از آنکه محسن رضایی با حسن باقری صحبت می‌کند در او استعدادی عجیب می‌بیند، از همین رو با همکاری در اطلاعات سپاه موافقت می‌کند و نام حسن باقری را برای او برمی‌گزیند و از همین جاست که نام غلامحسین افشردی به حسن باقری تغییر می‌کند.
فعالیت حسن باقری در اطلاعات سپاه ادامه دارد تا اینکه جنگ به طور رسمی آغاز می‌شود. با شروع جنگ تحمیلی در یکم مهر 1359 خورشیدی راهی جبهه‌های جنوب در خوزستان شد. در آن زمان هنوز اطلاع دقیقی از حد پیشروی نیروهای بعثی وجود نداشت. حسن با دستور محسن رضایی به مسوولیت اطلاعات ستاد عملیات جنوب منصوب می‌شود و از همان آغاز به جمع‌آوری اطلاعات و شناسایی از تمامی مناطق جبهه جنوب اقدام می‌کند. این اقدام حسن در اصل آغاز تأسیس واحد اطلاعات رزمی در سپاه بود.
رفته رفته حسن باقری با کسب اطلاعات از مناطق مختلف جبهه جنوب، کار بازجویی از اسرای عراقی و شناخت تجهیزات دشمن را در دستور کار خود قرار می‌دهد. اطلاعاتی که حسن در همان ابتدای امر به فرماندهان ارایه می‌کند، موجب می‌شود تا اعتمادها به او جلب شود. حالا دیگر وقتش رسیده بود که اطلاعات حسن باقری در صحنه عملیات هم به‌کارگیری شود.
اما در ابتدای جنگ فرماندهی کل قوا به‌عهده بنی‌صدر بود و او اجازه ابتکار عمل را به نیروهای حاضر در جبهه‌ها نمی‌داد. در جلسه‌ای که با حضور بنی‌صدر و آیت‌الله خامنه‌ای که در آن زمان نماینده امام در شورای عالی دفاع بودند در اتاق جنگ لشکر 92 زرهی اهواز برگزار می‌شود، حسن باقری هم بر پایه اطلاعاتی که به دست آورده بود، تحلیلی جامع از وضعیت دشمن در آن زمان ارایه می‌دهد که موجب حیرت بنی‌صدر و دلگرمی نماینده امام در شورای عالی دفاع می‌شود. با برکناری بنی‌صدر از فرماندهی کل قوا، راه برای کار کردن نیروهای انقلاب باز می‌شود. نخستین عملیاتی که اجرا می‌شود، بر پایه اطلاعات به دست آمده به وسیله حسن باقری انجام می‌شود و موجب تقویت روحیه رزمندگان ایرانی و تجربه شیوه‌های جدیدی از نبرد با بعثی‌ها می‌شود.
پس از این عملیات محسن رضایی فرمانده وقت سپاه به حسن باقری دستور داد تا تمام کارهای خود را تعطیل و شناسایی منطقه عملیاتی بیت المقدس را آغاز کند. شاید بتوان این عملیات را که در نتیجه آن خرمشهر آزاد شد، سخت‌ترین عملیات دوران زندگی حسن باقری دانست. در این عملیات نیز حسن باقری فرماندهی قرارگاه نصر را به‌عهده داشت و باز هم سخت‌ترین منطقه عملیاتی به این فرمانده جوان سپرده شده بود. حساسیت منطقه قرارگاه نصر از آن جهت بود که نیروهای حسن باقری می‌بایست از 2 جهت با دشمن می‌جنگیدند.
در روز دوم عملیات، نیروهای تیپ 7 ولی‌عصر (عج) موفق نمی‌شوند، پیشروی خود را کامل کنند و میان آنها و نیروهای تیپ 27 محمد رسول‌الله (ص) فاصله می‌افتد و نیروهای تیپ 27 مجبور می‌شوند از 3 طرف با دشمن بجنگند. جبهه قرارگاه نصر شرایط سختی پیدا می‌کند و تمامی فرماندهان این جبهه را از دست‌رفته می‌پنداشتند. اما حسن باقری آدمی نبود که به این زودی‌ها تسلیم شود. سرانجام بر اثر هدایت و فرماندهی حسن باقری و ایستادگی نیروهای تیپ 27، نیروهای دشمن در خرمشهر محاصره می‌شوند و خرمشهر آزاد می‌شود.
پس از آزادسازی خرمشهر، حسن باقری به قرارگاه کربلا می‌رود. در این دوران هم نقش بارزی در طراحی و هدایت عملیات‌های مسلم‌بن عقیل و محرم ایفا می‌کند.
حسن باقری از نگاه دیگران
محسن رضایی فرمانده پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که مدت‌ها با حسن باقری همرزم بود، درباره او می‌گوید: شهید باقری اسوه حماسه و شجاعت و استعداد فوق‌العاده بود. ایشان از یک روحیه سلحشوری و حماسی بسیار عظیمی برخوردار بود. در خطوط مقدم همیشه حاضر بود.
سردار غلامعلی رشید فرمانده وقت قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء در بخشی از آثار منتشر نشده، درباره حسن باقری گفته است: من امروز این اعتراف سنگین را اینجا می‌خواهم بکنم که سازمان رزم فعلی سپاه، همین سازمانی که الان در اختیار سپاه است و در وضعیت تهدید در رویارویی دشمنان باید مبارزه بکند، مدیون و مرهون تلاش‌های شخص حسن باقری است.
کد خبر 551620