آتش زدن مزارع نیشکر برای جلوگیری از تلفات قندی در کارخانه‌ها

پیام خوزستان - مدیرعامل کشت و صنعت کارون گفت: برای جلوگیری از تلفات قندی در کارخانه‌ها، ناچاریم پیش از برداشت، مزارع نیشکر را آتش بزنیم.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان ، مدیرعامل شرکت کشت و صنعت کارون د ر نشست خبری که در دانشکده شهید عباسپور برگزار شد گفت: به دلیل حجم زیاد زیست‌توده و برای جلوگیری از تلفات قندی در کارخانه‌ها، ناچاریم پیش از برداشت، مزارع نیشکر را آتش بزنیم. اگر برداشت سبز انجام شود، تجمع الکل در ساقه‌ها باعث خودسوزی در گرمای تابستان می‌شود و همین امر منجر به انتشار دود سفید حاوی کربن می‌شود. در سراسر دنیا نیز این شیوه پیش از برداشت معمول است.
محمود شمیلی گفت: از همکارانی که این زمینه را فراهم کردند تا بتوانیم از ظرفیت‌های موجود در مجموعه کشت و صنعت کارون شوشتر استفاده کنیم، تشکر می‌کنم. هدف ما این است که از ضایعات و فرآورده‌های جانبی محصولات خود بهره‌وری بیشتری داشته باشیم.
شمیلی با بیان اینکه حدود 80 درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود ، اظهار کرد: مصرف 79 تا 80 درصد آب کشور در کشاورزی، رقم بسیار نگران کننده‌ای است. در کشوری که با هر خشکسالی کشاورزان و صنایع غذایی دچار بحران می‌شوند، این موضوع واقعاً فاجعه بار است. با وجود تحقیقات گسترده در مؤسسه آب و خاک و دانشگاه‌ها، به دلایل مختلف بسیاری از آنها عملیاتی نشده‌اند.
وی افزود: مشکل اصلی، نبود ارتباط مؤثر میان بخش تحقیقاتی و مجریان میدانی است. در گذشته کشاورزی کشور زمانی پیشرفت کرد که مربیان کشاورزی از میان نخبگان انتخاب و به روستا‌ها اعزام می‌شدند. آنها آموزش‌های تخصصی را منتقل می‌کردند و باعث شدند حلقه میان تحقیق و عمل شکل بگیرد. اما امروز نظام ترویج کشاورزی در کشور ما، متأسفانه باید بگویم، زیر فرش رفته است و دیده نمی‌شود.
مدیرعامل کشت و صنعت کارون تأکید کرد: تا زمانی که نظام ترویج فعال و مؤثر نباشد، ارتباط میان دانشگاه و کاربر نهایی برقرار نمی‌شود. این وظیفه دولت است که در وزارت جهاد کشاورزی زیرساخت ترویج را احیاء کند. اما اکنون این بخش تبدیل به محلی برای انتقال نیرو‌های در آستانه بازنشستگی شده است.
وی در ادامه با اشاره به مشکلات تأمین آب در استان خوزستان گفت: در شهر اهواز حدود 18 هزار هکتار مساحت وجود دارد که از این میزان، نزدیک به 8 هزار هکتار سقف منازل قابلیت ایجاد فضای سبز یا باغچه خانگی را دارند. با توجه به گرمای هوا و کیفیت پایین آب، همه منازل به دستگاه تصفیه آب مجهز هستند. حدود 20 تا 25 درصد آبی که تصفیه می‌شود، پس از مصرف دوباره به رودخانه بازمی‌گردد؛ در حالی که می‌توان از همین آب برای فضای سبز پشت‌بام‌ها استفاده کرد.
شمیلی افزود: فقط در شهر اهواز، مردم ماهانه حدود سه همت برای تعویض فیلتر دستگاه‌های تصفیه آب هزینه می‌کنند. اگر همین مبلغ صرف ایجاد زیرساخت مناسب تصفیه آب در شهر می‌شد، وضعیت بسیار بهتر بود. امیدوارم با همکاری دانشگاه‌ها، مسئولان و صنایع بتوانیم این شرایط را تغییر دهیم.
وی با اشاره به چالش‌های صنایع کوچک و دانش‌بنیان در خوزستان ، گفت: در شهرک‌های صنعتی استان، شرکت‌هایی با سرمایه و نیروی انسانی متخصص شکل گرفته‌اند، اما به دلیل سیاستگذاری‌های نادرست و واردات بی‌ضابطه کالا‌های بی‌کیفیت خارجی، 60 درصد از شرکت‌ها از فعالیت بازماندند، چرا که بسیاری از آنها با مشکلات جدی روبه‌رو هستند. وقتی کالای خارجی بدون ضابطه وارد می‌شود، تولیدکننده داخلی که با هزینه و ایده بومی کار می‌کند، توان رقابت ندارد.
مدیرعامل کشت و صنعت کارون اضافه کرد: در مجموعه ما تلاش شده از پسماند‌های کشاورزی برای تولید محصولات جدید استفاده شود. هم‌اکنون در حال اجرای طرح تولید بایوچار و روغن‌های خوراکی از ضایعات نیشکر هستیم. این اقدام علاوه بر کاهش ضایعات، به بهره‌وری بیشتر منابع و حفاظت از محیط‌زیست کمک می‌کند. در حال حاضر حدود یک میلیون تن پسماند در اختیار داریم که می‌تواند در این مسیر مورد استفاده قرار گیرد.
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت کارون با اشاره به ظرفیت عظیم پسماند‌های کشاورزی، گفت: حجم بالای ضایعات محصولات کشاورزی فرصت بزرگی برای تولید محصولات جانبی و صنعتی است.
وی تأکید کرد: با تداوم همکاری دانشگاه‌ها و متخصصان می‌توان از مزارع به‌عنوان «پالایشگاه‌های زیستی» بهره گرفت.
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت کارون، در ادامه سخنان خود اظهار کرد: وقتی کشاورز گندم یا جو می‌کارد، حجم زیادی پسماند تولید می‌شود که در واقع سرمایه‌ای خاموش است. این پسماند‌ها بسیار حجیم و در مقدار بالا هستند و می‌توانند به مواد اولیه ارزشمند برای صنایع مختلف تبدیل شوند.
وی افزود: خوشبختانه با همت و تلاش همکاران و اساتید، اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده و نتایج مطلوبی هم داشته است. اکنون باید این فعالیت‌ها را از مرحله تحقیقاتی و آزمایشگاهی به فاز صنعتی ببریم.
شمیلی تصریح کرد: در یک مجموعه کشاورزی می‌توان گفت ما یک پالایشگاه کامل داریم؛ پالایشگاهی که نه از نفت، بلکه از پسماند‌های کشاورزی تغذیه می‌شود و می‌تواند محصولات متنوعی مانند بایوچار، روغن‌های خوراکی و مواد اولیه صنایع دیگر تولید کند.
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت کارون با اشاره به نقش زیست‌محیطی نیشکر، گفت: برخلاف تصور قدیمی درباره جنگل‌های آمازون، امروز مزارع نیشکر به عنوان «شُش‌های کره زمین» شناخته می‌شوند.
وی افزود: نیشکر با بیشترین ظرفیت جذب دی‌اکسیدکربن و تولید زیست توده، یکی از مؤثرترین گیاهان در کاهش آلودگی و تولید محصولات متنوع است.
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت کارون، اظهار کرد: شاید بسیاری از حضار با نیشکر آشنایی نداشته باشند و تعجب کنند چرا اساتید و متخصصان به سمت نیشکر گرایش پیدا کرده‌اند. دلیل این موضوع اهمیت زیست‌محیطی این گیاه است. تا چند دهه پیش، جنگل‌های آمازون را شُش‌های زمین می‌دانستند و معتقد بودند که نابودی آنها حیات کره زمین را تهدید می‌کند. اما حدود 20 سال است که نگاه علمی جدیدی در این زمینه شکل گرفته و اکنون مزارع سرسبز نیشکر به عنوان شُش‌های واقعی زمین شناخته می‌شوند.
وی افزود: بر اساس پیمان کیوتو، کشور‌هایی که در توسعه نیشکر فعالیت مثبت دارند، از مشوق‌های مالی و تجهیزاتی برخوردار می‌شوند. ما در استان خوزستان نیز تاکنون دو بار این مشوق‌ها را به دلیل گسترش مزارع نیشکر دریافت کرده‌ایم.
شمیلی توضیح داد: علت این امر پتانسیل بالای گیاه نیشکر در جذب دی‌اکسیدکربن هوا است. نیشکر این گاز را به زیست‌توده تبدیل می‌کند و در استان خوزستان که تنها منطقه جهان است که نیشکر در آن به گل نمی‌نشیند، رشد این گیاه به‌صورت پیوسته ادامه دارد. در نتیجه، بالاترین میزان تولید زیست‌توده در واحد سطح در مزارع خوزستان اتفاق می‌افتد؛ به‌طور میانگین حدود 150 تُن در هر هکتار.
وی ادامه داد: ما نیشکر را یک «درخت چندمنظوره» می‌دانیم که تاکنون حدود 145 محصول مختلف از آن شناسایی شده است؛ از انواع الکل‌ها و دارو‌ها گرفته تا اسیدها، مواد غذایی و شیرین‌کننده‌ها. این ظرفیت می‌تواند پایه توسعه صنایع گوناگون در کشور باشد.
مدیرعامل کشت و صنعت کارون در عین حال به چالش‌های زیست‌محیطی نیز اشاره کرد و گفت: به دلیل حجم زیاد زیست‌توده و برای جلوگیری از تلفات قندی در کارخانه‌ها، ناچاریم پیش از برداشت، مزارع نیشکر را آتش بزنیم. اگر برداشت سبز انجام شود، تجمع الکل در ساقه‌ها باعث خودسوزی در گرمای تابستان می‌شود و همین امر منجر به انتشار دود سفید حاوی کربن می‌گردد. در سراسر دنیا نیز این شیوه پیش از برداشت معمول است.
وی خاطرنشان کرد: طبق بررسی‌های علمی، حدود 25 درصد از دی‌اکسیدکربن تولیدشده از طریق نیشکر دوباره جذب می‌شود و به چرخه بازمی‌گردد. این موضوع نشان می‌دهد که می‌توان با سرمایه‌گذاری هدفمند در این حوزه، هم بهره‌وری اقتصادی داشت و هم به کاهش انتشار کربن در کشور کمک کرد.