ضرورت احیای فوری مراتع در معرض تخریب خوزستان

پیام خوزستان - محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان با تاکید بر اینکه مراتع استان نیازمند احیای فوری هستند گفت: فشار روزافزون دام، تغییرات اقلیمی و بهره‌برداری‌های نامناسب، این سرمایه‌های طبیعی ملی را با تخریب جدی مواجه کرده است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان ، صدیقه یوسف نعنایی با بیان اینکه خوزستان با دارا بودن 2.5 میلیون هکتار مرتع، یکی از قطب‌های اصلی تأمین علوفه دام در کشور است اظهار کرد: بر اساس آمار‌های رسمی تنها حدود 569 هزار هکتار از مراتع این استان در زمره مراتع خوب قرار دارد و بیش از 555 هزار هکتار نیز مراتع فقیر محسوب می‌شوند.
وی افزود: مراتع استان نیازمند توجه فوری و اجرای برنامه‌های احیایی هستند، اما وجود بیش از 6 میلیون واحد دامی در این استان، آن را به یکی از مهم‌ترین مناطق پرورش دام‌های بومی کشور تبدیل کرده و فشار مضاعفی بر عرصه‌های مرتعی وارد می‌کند.
کشت گیاهان علوفه‌ای و مدیریت اصولی
یوسف نعنایی رشد جمعیت و نیاز فزاینده به محصولات دامی را از عوامل اصلی تخریب کمی و کیفی مراتع برشمرد و توسعه کشت گیاهان علوفه‌ای را راهکاری مؤثر برای حفاظت از این عرصه‌ها دانست.
وی گام نخست در احیای مراتع را "شناخت دقیق رویشگاه و انتخاب گونه‌های گیاهی بومی مناسب" عنوان کرد و گفت: به دلیل پراکندگی اطلاعات و شناخت ناکافی، در برنامه‌های اجرایی گذشته به جای توسعه و تقویت گونه‌های بومی، شاهد استفاده از تعداد محدودی گونه غیربومی بوده‌ایم که نتایج مطلوبی در عرصه‌های طبیعی نداشته‌اند.
استفاده از گونه‌های بومی
این محقق با اشاره به تنوع غنی گونه‌های مرتعی در خوزستان خاطرنشان کرد: بر اساس کتاب کد گیاهان مرتعی، این استان دارای 115 گونه مرتعی ارزشمند از جمله گراس‌ها، یونجه‌ها، اسپرس‌ها، شبدر‌های وحشی و گونه‌های شورپسند است که پتانسیل بالایی برای احیا دارند.
وی مزیت اصلی این گونه‌های بومی را "تجدید حیات طبیعی و آسان" در عرصه‌های طبیعی دانست و گفت: این گونه‌ها در برابر تنش‌های محیطی مانند خشکسالی و شوری مقاوم‌تر بوده و از نظر اقتصادی و اکولوژیکی بسیار به صرفه هستند.
راهبرد پایدار برای احیای مراتع
یوسف نعنایی بر ضرورت اتخاذ راهکار‌های پایدار تأکید کرد و گفت: تأمین علوفه مورد نیاز دام از طریق کشت گیاهان علوفه‌ای کم‌آب‌بر و مقاوم به شوری، همراه با احیای مراتع به وسیله گونه‌های بومی سازگار و همچنین مدیریت چرای دام (تنظیم فشار چرا، زمان چرا و جلوگیری از چرای زودرس) راهبرد هوشمندانه‌ای برای کاهش فشار بر عرصه‌های طبیعی و تحقق تولید پایدار در بخش دامپروری استان است.
وی خاطرنشان کرد: موفقیت عملیات اصلاح و احیای مراتع تابع عوامل مختلف فنی، اقتصادی و اجتماعی است و برنامه‌ریزی برای اصلاح این اکوسیستم‌ها باید جامع‌نگر باشد و به تمام عوامل مؤثر شامل پوشش گیاهی، شرایط محیطی، وضعیت اقتصادی، آموزشی و فرهنگی بهره‌برداران توجه شود.