پیام خوزستان - کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت خوزستان گفت: آگاهی و خودمراقبتی نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به سرطان پستان دارد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان
خوزستان ، دکتر زهرا عفراوی اظهار کرد: بر اساس پیش‌بینی‌ها، بروز و مرگ ناشی از سرطان در جهان تا 15 سال آینده بیش از 1.5 برابر خواهد شد. در قاره آسیا نیز طی 20 سال آینده، تعداد موارد جدید سرطان حدود 65 درصد افزایش خواهد یافت.
وی با بیان اینکه سرطان پستان، بر اساس آخرین آمار ثبتی، شایع‌ترین سرطان در کل جمعیت ایران و استان به‌ویژه در زنان است، افزود: بالاترین میزان بروز این سرطان در زنان 65 تا 69 سال مشاهده شده است.
دکتر عفراوی با اشاره به اینکه بروز خام سرطان پستان در ایران 47.7 در هر 100 هزار نفر زن و در
خوزستان 46.5 در هر 100 هزار نفر زن است، بیان داشت: سالانه بیش از 19 هزار مورد جدید سرطان پستان ثبت می‌شود، یعنی به طور میانگین بیش از 50 مورد در روز یا حدود 2 مورد در ساعت
تغییر رتبه سرطان پستان در مرگ‌ومیر زنان
کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت
خوزستان تصریح کرد: بر اساس گزارش سیمای مرگ کشور در سال 1400، سرطان پستان از رتبه ششم به رتبه هشتم علل مرگ زنان در یک بازه 10 ساله (1390 تا 1400) کاهش یافته است.
وی می‌گوید: بروز سرطان‌ها افزایش حدود 1.9 برابر و مرگ ناشی از سرطان‌ها نیز افزایش حدود 2.1 برابر داشته است.
دکتر عفراوی تصریح کرد: با وجود آمار نگران‌کننده، جای نگرانی نیست، چراکه سرطان پستان قابل درمان است و اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، شانس موفقیت درمان بسیار بالاست.
کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت
خوزستان گفت: سالانه هزاران مورد ابتلا به سرطان در ایران و میلیون‌ها مورد در جهان رخ می‌دهد که در صورت تشخیص به موقع و زودهنگام، تومور در مراحل اولیه و محدود بوده، در نتیجه درمان آن آسان‌تر و امکان کنترل و بهبود کامل آن بسیار زیاد است. بر اساس آخرین آمار منتشر شده در ایران سالانه بیش از 150 هزار نفر مبتلا به سرطان می‌شوند که این عدد روند رو به رشدی خواهد داشت.
دکتر زهرا عفراوی مهمترین دلیل برای افزایش بروز سرطان در ایران و جهان را به شرح زیر عنوان کرد:
افزایش امید به زندگی و تعداد سالمندان به دلیل افزایش بروز سرطان با افزایش سن تغییر در شیوه زندگی مانند افزایش مصرف دخانیات، غذا‌های چرب و پرکالری و کم تحرکی عوامل محیطی مانند افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی
وی با بیان اینکه سلامت زنان و به ویژه مادران از مفاهیم زیر بنایی در توسعه است، اظهار داشت: زنان حدود نیمی از جمعیت جهان را تشکیل مـی دهنـد و نه تنها مسئول سلامت خود هستند، بلکه بیشترین مراقبت‌ها را براى بهداشت خانواده انجام مى دهند. به این ترتیب وضـعیت سلامت زنان تأثیر به سزایی بر سلامت فرزندان، خانواده و جامعه پیرامون آنها دارد و چنانچه این موضوع نادیده گرفته شـود، سلامتی خانواده و جامعه نیز دچار آسیب خواهد شد.
به گفته دکتر عفراوی؛ امروزه یکی از عوامل نگران کننده در سلامتی زنـان، سـرطان پـستان اسـت. سـرطان پـستان بیمـاری اسـت کـه در آن، سلول‌های بدخیم در بافت پستان ایجاد می‌شوند.
وی بیان کرد: در اکثر کشور‌های دنیا سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در زنان اسـت و در ایران نیز این بیماری در صدر سرطان‌های خانم‌ها قرار دارد و بروز آن در حال افزایش است.
دکتر عفراوی با اشاره به اینکه سرطان بر خلاف تصور عام، یک بیماری قابل پیشگیری است و بیش از 40 درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری هستند، افزود: هرکسـی می‌توانـد بـرای کاهـش خطـر سـرطان و دیگـر بیماریهـای مزمـن، تغییراتـی را در شـیوه‌ی زندگـی خـود ایجـاد کنـد. افـراد در معـرض خطـربایـد بـه خاطـر داشـته باشـند کـه ترکیبـی از عوامـل بـرای ایجـاد سـرطان لازم اسـت ازجملـه عوامـل ژنتیکـی، محیطـی و شـیوه‌ی زندگـی. بعضـی ازایـن عوامـل میتواننـد اصـلاح شـوند و بعضـی دیگـر خـار ج از اراده افـراد هسـتند، بنابرایـن افـراد میتواننـد قدمهایـی را بـرای کاهش خطـر بیماری بردارنـد. خوشـبختانه بیشـتر عوامـل خطـری کـه سـبب سـرطان پسـتان می‌شـوند قابـل اصـلاح هستند.
کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت
خوزستان می‌گوید: عوامل خطر غیر قابل اصلاح به شرح زیر است:
سن بالا سابقه خانوادگی و جهش‌های ژنی سن قاعدگی کمتر از 12 سال سن یائسگی بالای 55 سال زمینه نژادی و قومی وضعیت اقتصادی و اجتماعی بهتر سابقه هیپرپلازی (رشد بیش از حد سلولها) در پستان عوامل خطر قابل اصلاح نمایه توده بدنی (BMI) بالای 30 مصرف الکل سن بالای مادر در زمان اولین زایمان مواجهه با اشعه برای درمان سرطان در گذشته قرص‌های ضد بارداری خورا کی هورمون درمانی جایگزین ((HRT پس از یائسگی مصرف بالای چربی‌های اشباع شده شیوه‌های تشخیص زودهنگام و غربالگری سرطان پستان وی تصریح کرد: انواع روش‌ها برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان به کار می‌روند که در اینجا فقط به برخی از آنها اشاره می‌شود از جمله آزمایش معاینه پستان توسط خود فرد، معاینه پستان تو سط ماما یا پزشک، ماموگرافی، سونوگرافی پستان و MRI
تاثیر معاینه بالینی در تشخیص زودهنگام سرطان پستان
دکتر عفراوی معاینه بالینی پستان توسط خود فرد (Breast Self Examination, BSE) را یکی از موارد برای تشخیص زودهنگام سرطان عنوان کرد و اظهار داشت: خود آزمایی پستان‌ها باید از سن 20 سالگی، به صورت ماهیانه انجام شود. بهترین زمان برای انجام معاینات پستان روز‌های 5 تا 10 دوره قاعدگی است. این خودآزمایی از طریق مشاهده و لمس قابل انجام است.
وی تاکید کرد: خانم‌ها باید هر یک تا سه سال، توسط پزشک عمومی مورد معاینه بالینی قرار گیرند و از 30 سالگی به بعد، این معاینات باید سالانه انجام شود. در سن 40 سالگی نیز انجام اولین ماموگرافی برای تمام زنان توصیه می‌شود.
دکتر عفراوی گفت: افرادی که سابقه خانوادگی سرطان پستان، تخمدان یا پروستات در بستگان درجه یک دارند، جزو گروه‌های پرخطر محسوب می‌شوند و باید غربالگری را زودتر آغاز کنند.
وی افزود: بررسی ژنتیکی برای شناسایی جهش‌های ژن BRCA1 و BRCA2 اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا با تشخیص زودهنگام این ژن‌ها میتوان از بروز سرطان در دیگر اعضای خانواده جلوگیری کرد.
دکتر عفراوی بیان کرد: با توجه به عوامل تأثیرگذار بر بروز سرطان پستان: چاقی، کم‌تحرکی، مصرف سیگار و الکل، شروع زودهنگام قاعدگی یا یائسگی دیرهنگام از جمله عوامل شناخته‌شده خطر هستند. سبک زندگی سالم، تغذیه متعادل و حفظ وزن مناسب نقش مهمی در پیشگیری از این بیماری دارد.
وی اظهار داشت: اگرچه زندگی شهرنشینی و اضطراب روزمره احتمال بروز سرطان پستان را افزایش داده است، اما خوشبختانه پیشرفت‌های درمانی و تشخیصی در سال‌های اخیر موجب شده که سرطان پستان دیگر در ردیف علل اصلی مرگ‌ومیر زنان نباشد.
دکتر عفراوی با تاکید بر اینکه سرطان پستان در حال حاضر کاملاً قابل پیشگیری و درمان است، تصریح کرد: به شرط آنکه خانم‌ها آگاهانه به سلامت خود توجه کنند، معاینات منظم را انجام دهند و از مراجعه به پزشک نترسند. تشخیص زودهنگام، کلید درمان موفق است.
وی می‌گوید: برای پیشگیری از سرطان پستان باید بدانیم کـه علـل ایجـادکننـده سـرطان و راههـای دوری کـردن از آن کدامنـدهمچنین چه عواملی اثر محافظتی در برابر این سرطان دارند. با شناخت علایم هشداردهنده سرطان پستان و مراجعه به موقع به خانه ها، پایگاه‌ها و مراکز خدمات جامع سلامت میتوان ضایعات پیش سرطانی را پیش از تبدیل شدن به سرطان، زودترتشخیص داد.
دکتر زهرا عفراوی بیان داشت: بر این مبنا زنان گروه سنی 30-69 سال باید به مشارکت در برنامه‌های غربالگری و تشخیص زودهنگام سـرطان پـستان ترغیـب شـوند و بـه شبکه بهداشتی مراجعه کنند.
وی با بیان اینکه ماموگرافی تشخیص ضایعات غیر قابل لمس پستان را افزایش داده است، تصریح کرد: هدف از غربالگری سرطان پستان کشف توده‌ها در مرحله‌ای است که هنوز کوچک (زیر یک سانتیمتر) و قابل درمان با جراحی است.
به گفته دکتر عفراوی؛ در برنامه تشخیص زودهنگام سرطان پستان در ایران، از ماموگرافی و سونوگرافی به عنوان روش تشخیصی در افراد پرخطرمثلا افراد با سابقه فردی یا خانوادگی مثبت یا با معاینه غیرطبیعی و در سطح دو خدمت استفاده می‌شود. تشخیص زود هنگام به منظور بهبود بقا، سنگ بنای کنترل سرطان پستان است. در برنامه تشخیص زود هنگام و غربالگری سرطان پستان، هدف شناسایی و ثبت بیماران مشکوک یا مبتلا به سرطان پستان و سپس ارائه خدمات مناسب در سطوح مختلف شبکه بهداشتی درمانی و ساماندهی درمان و مراقبت بیماران است که توسط ماما یا مراقب سلامتی که دارای مدرک مامایی می‌باشد ارائه می‌گردد.
وی بیان داشت: افرادی که به هر دلیل به سطح دو یعنی پزشک متخصص جراح عمومی در بیمارستان یـا مراکـز تیـپ یـک سـرطان ارجاع می‌شوند، تحت ارزیابی‌های کامل‌تر از جمله ترسیم شجره نامـه بـرای افـراد دارای سـابقه خـانوادگی، ویزیـت متخصص و انجام مامو گرافی و در صورت لزوم سونو گرافی قرار می‌گیرند.