شنبه ۲۲ شهريور ۱۴۰۴

سیاسی

گزارش خبرآنلاین از بودجه‌هایی که پزشکیان را ناراضی کرد

گزارش خبرآنلاین از بودجه‌هایی که پزشکیان را ناراضی کرد
پیام خوزستان - خبرآنلاین / اخیرا انتقادات زیادی نسبت به بودجه برخی نهادها و دستگاه‌ها مطرح شده است؛ البته نه اینکه این انتقادات تازگی داشته باشند، بلکه به این لحاظ حائز اهمیت ...
  بزرگنمايي:

پیام خوزستان - خبرآنلاین / اخیرا انتقادات زیادی نسبت به بودجه برخی نهادها و دستگاه‌ها مطرح شده است؛ البته نه اینکه این انتقادات تازگی داشته باشند، بلکه به این لحاظ حائز اهمیت شده‌اند که در سال‌های اخیر کشور بابت نقدینگی و بودجه جاری دچار تنگدستی شده است. بودجه‌هایی که در این گزارش بررسی شده تنها به رقم‌های جدول 7 بسنده نشده است؛ بلکه در جداول دیگر بودجه هم کند و کاوهای زیادی انجام شده تا دورنمای کامل‌تری از بودجه سال 1404 به مخاطب می‌دهد. همه ناراضی هستند؛ چه آنکه بودجه را می‌نویسد و چه آنکه بودجه را می‌دهد؛ چه آنکه بودجه را امضا می‌کند و چه آنکه بودجه را باید اجرایی کند؛ آخرین موردش هم مسعود پزشکیان بود که در دیدار با مدیران رسانه‌ها گفته «این پول‌ها باید صرف نان مردم شود، کارمان شده این که فقط به یک مشت بنیاد و سازمان الکی که به هیچ دردی نمی‌خورند، پول بدهیم. به مسئولان گفتم آقایان! این بساط باید جمع شود».
پزشکیان حتی با همان لحن خودش، حرف افکار عمومی را می‌زند: «تا دل‌تان بخواهد مؤسسات و بنیادهایی داریم که هیچ برون‌دادی ندارند ولی پول به این‌ها می‌دهیم. خب! چرا باید به این‌ها پول بدهیم در حالی که معیشت مردم را نمی‌توانیم تأمین کنیم؟» 
البته که رئیس جمهوری باید حرف افکار عمومی را اجرایی کند؛ نه اینکه خودش هم همان «حرف» افکار عمومی را بگوید. بودجه‌هایی «الکی» که پزشکیان به آنها اشاره دارد، مربوط می‌شود به برخی موسسات و نهادهایی که گرچه نامشان در ردیف‌های بودجه آنچنان به چشم نمی‌آید اما وقتی قطره قطره جمع می‌شوند، ونگهی رقمی سنگین می‌شوند.
همین چند روز پیش هم سارا فلاحی نماینده مجلس، در نطق میان دستور خود، از بودجه نهادهای فرهنگی ایران در خارج از کشور به شدت انتقاد کرده بود: «برخی از نهادها و بنیادهای به ظاهر مذهبی و فرهنگی ما در خارج از کشور هیچ آورده‌ای برای ما ندارند. مدیران آنها به جای آنکه بازوان خون‌رسان به کشور باشند، به بازوان پنهان مالی برای خود تبدیل شده‌اند؛ آنها به جای آنکه سربازان نظام باشند، سربازان منویات خود هستند و بیت المال را حیف و میل می‌کنند و نتوانستند چهره مثبتی از کشور ما نشان دهند.»
البته انتقاد فقط نسبت به بودجه نهادهای فرهنگی و مذهبی خارجی نیست؛ بلکه مشابه این نهادها در داخل هم انتقادهای زیادی را برانگیخته است.
در دولت روحانی وقتی بودجه بصورت شفاف برای افکار عمومی منتشر شد، حساسیت‌ها نسبت به بودجه این نهادها و دستگاه‌ها بیشتر شد. این موسسات و نهادها به «جدول هفدهی‌ها» معروف بودند. پس از اعتراضاتی که افکار عمومی به رقم‌های نجومی این موسسات داشت، برای حل این مساله، برخی از آنها ذیل دستگاه‌های دیگر رفتند و اینگونه تعداد موسسات جدول 17 که به جدول 9 تبدیل شده بود، کمتر شد! در واقع قانون پایستگی بودجه برای آنها اجرا شد؛ بودجه آنها از بین نمی‌رود و تنها از یک ردیف به ردیف دیگر منتقل می‌شوند!
اما همین جابجایی‌ها و اعمال محدودیت‌های بسیار ناچیز برای آن نهادهای صاحب نفوذ آن قدر سنگین بود که به روایت مشاور حسن روحانی، دولت او تبدیل به عبرتی برای آیندگان شد؛ حسام‌الدین آشنا در واکنش به این سخنان پزشکیان نوشته است: «به رئیس جمهور محترم پیشنهاد می‌کنم مسیر حذف بودجه‌های بنیادها و موسسات و قرارگاه‌ها و مجمع‌ها و... را دنبال نکنند. لطفا از تجربه هفتمین رئیس‌جمهور و مشاورش که از این حرف‌ها زدند، عبرت بگیرید.»
اما این بنیادها، قرارگاه‌ها، موسسات و مجامع کدامند که آشنا اینگونه از آنها زهر چشم گرفته است؟ هرچند تعدادشان کم است اما نفوذشان خیلی بیشتر از تعدادشان است.
نهادهای فرهنگی و مذهبی متعددی در ردیف‌های مختلف بودجه دیده می‌شوند؛ نهادهایی که ناظران نسبت به خروجی و همچنین نحوه عملکرد آنها تردیدهای بسیاری دارند. به عبارت دیگر این نهادها نه تنها خروجی مشخصی ندارند، بلکه پاسخگویی یا به بیان بهتر، عدم پاسخگویی آنها نسبت به عملکردشان باعث شده تا این نهادها زیر ذره‌بین رسانه‌ها بروند.
برخی از این موسسات از جدول جداگانه بیرون آمده‌اند و ذیل وزارت ارشاد قرار گرفته‌اند؛ تا بلکه با ادعای ساماندهی به این بودجه‌ها از اعتراضات افکار عمومی کاسته شود.
بنیاد سعدی
بنیاد سعدی به ریاست غلامعلی حدادعادل، سیاستمدار اصولگرا و رئیس مجلس هفتم یکی از آنهاست؛ طبق جدول 7، بنیاد سعدی برای سال 1404، بیش از 100 میلیارد تومان بودجه دارد؛ به عبارت دقیق‌تر، صد میلیارد و 700 میلیون تومان.
بودجه بنیاد سعدی در سال 1403 رقمی معادل 73 میلیارد و 478 میلیون تومان بوده و رقم جدول 5 در سال گذشته عددی معادل 2 میلیارد تومان بوده است. 
بنیاد سعدی تاسیس شده به سال 1392 است و سایت بنیاد، «آموزش و ترویج زبان فارسی براساس منابع نوین آموزشی و استاندارد در جهان» را زمینه فعالیت این نهاد معرفی کرده است.
بنا بر اساسنامه بنیاد، «رایزنی‌های فرهنگی ایران در جهان، نمایندگان بنیاد سعدی نیز هستند و کلاس‌های آموزش زبان فارسی در این مراکز به صورت حضوری یا مجازی برگزار می‌شود.» 
بر اساس آنچه در وبسایت بنیاد نوشته شده است، بیش از 100 دوره «فارسی‌آموزی» برگزار کرده است و نزدیک به سه هزار «استاد با این بنیاد همکاری داشته‌اند». با این وجود، آماری از تعداد آموزش‌دیدگان زبان فارسی توسط بنیاد نیامده است.
مجمع جهانی اهل بیت
«مجمع جهانی اهل بیت» هم یکی دیگر از موسساتی است ذیل وزارت ارشاد قرار گرفته است. در سال 1404 بودجه‌ای معادل 245 میلیارد تومان برای این نهاد دینی در نظر گرفته شده است. در جدول 1-7 که مربوط به اعتبارات متفرقه است، برای مرکز اسلامی آفریقای جنوبی 6 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. 
در جدول 12 که مربوط به «برنامه هم‌افزایی و ارتقای فعالیت‌ها و تولیدات فرهنگی از محل یک درصد از هزینه‌های شرکت‌های دولتی موضوع بند ث تبصره 8» می‌شود، دو بار نام «مجمع جهانی اهل بیت» دیده می‌شود. یک بار ذیل ماده 76 برنامه هفتم توسعه و برای اجرای «ترویج فرهنگ مهدویت و انتظار»؛ به رقم 20 میلیارد تومان. بار دومی که نام این مجمع در جدول 12 آمده، ذیل «اجرایی سازی سند فعالیت‌های فرهنگی بین‌المللی» است؛ این بار هم مبلغ 20 میلیارد تومان.
مجموع بودجه‌های درنظر گرفته شده برای این مجمع، 291 میلیارد تومان است.
سال 1403 بودجه عادی مجمع جهانی اهل بیت، 256 میلیارد تومان بود؛ 6 میلیارد تومان برای مرکز اسلامی آفریقای جنوبی و ذیل جدول 12، 80 میلیارد تومان؛ مجموعا 342 میلیارد تومان. مقایسه پارسال و امسال نشان می‌دهد که حدود 50 میلیارد تومان از بودجه این نهاد مذهبی کاسته شده است. البته که سال 1403 نسبت به 1402 افزایشی چشمگیر داشته است که با وجود کم شدن در 1404، باز هم نسبت به بودجه 1402 افزایش معناداری پیدا کرده است.
بنا بر آنچه در وبسایت این مجمع آمده است، 39 کشور آسیایی، 42 کشور آفریقایی، 18 کشور آمریکایی، 40 کشور اروپایی و 2 کشور اقیانوسیه، مجمع جهانی اهل بیت دارای دفتر است. به غیر از فعالیت‌های مذهبی، این مجمع فعالیت اقتصادی نیز دارد: «مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام در راستای محرومیت‌زدایی از پیروان اهل‌بیت علیهم‌السلام در قاره محروم آفریقا اقداماتی نظیر ایجاد شرکت خدمات کشاورزی، فعالیت در کشورهای اتیوپی، کنیا، کومور، تانزانیا، زنگبار، ساحل‌عاج و غنا، ثبت شرکت در آفریقای جنوبی، ارائه تفاهمنامه جهت ایجاد کمربند سبز در مالاوی و توافق با مسوولین کشور مالی انجام داده یا در حال پیگیری است»؛ اینها در وبسایت مجمع نوشته شده است.
در ادامه توضیح فعالیت‌های اقتصادی این مجمع، «راه‌اندازی صندوق‌های قرض‌الحسنه در کشورهای محروم، به منظور تقویت بنیه مالی و توسعه صنایع کوچک» بیان شده است. 
موسسات مربوط به تولیت آستان امام خمینی(ره)
برخی ردیف‌های بودجه هستند جزو دستگاه‌های اصلی یا اجرایی نیستند و ذیل این ردیف‌ها قرار می‌گیرند. موسسات مربوط به تولیت آستان امام خمینی نیز یکی از این ردیف‌ها هستند که دستگاه اصلی آنها، سازمان برنامه و بودجه است؛ به عبارت دیگر این موسسات ذیل سازمان برنامه و بودجه قرار دارند.
در قانون بودجه امسال، برای «آستان مقدس حضرت امام خمینی» مبلغ 210 میلیارد تومان، برای «موسسه نشر آثار حضرت امام خمینی» مبلغ 334 میلیارد تومان و برای «پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی» نیز مبلغ 41 میلیارد و 600 میلیون تومان بودجه تخصیص یافته است. 
در جدول 12 بودجه، ذیل برنامه «تبیین، تبلیغ، ترویج و نشر آثار و اندیشه‌های امامین انقلاب» مبلغ 10 میلیارد تومان برای موسسه نشر آثار امام خمینی درنظر گرفته شده است.
یعنی مجموع بودجه‌ای که به این سه ردیف اختصاص یافته است، مبلغ 595 میلیارد و 600 میلیون تومان می‌شود. از این جهت سه موسسه مذکور با یکدیگر جمع می‌شوند که آنها مدیریت واحد دارد که زیرنظر سید حسن خمینی نوه امام خمینی و تولیت آستان امام خمینی اداره می‌شوند.
سازمان تبلیغات اسلامی و زیرمجموعه‌هایش
یکی از ردیف‌هایی که بودجه سنگینی دارد مربوط به سازمان تبلیغات اسلامی می‌شود؛ البته این بودجه فقط مربوط به خود این سازمان نمی‌شود و باید بین 15 زیرمجموعه این سازمان تقسیم شود.
بودجه کلی 6 هزار و 258 میلیارد تومان است؛ اما بودجه خود سازمان تبلیغات به تنهایی، 2 هزار و 969 میلیارد تومان است. سازمان تبلیغات اسلامی در جدول 1-7 نیر حضور دارد و تحت عنوان «کمک به موسسات فرهنگی» مبلغ 295 میلیارد تومان اختصاص داده شده است. 
در همین جدول، مبلغ 250 میلیارد تومان برای «حمایت از حلقه های میانی مبتنی بر توانمندسازی و توسعه عدالت اجتماعی در مناطق هدف و برخوردار» برای سازمان تبلیغات درنظر گرفته شده است.
در جدول 9 نیز با عنوان «صندوق توسعه قرآنی کشور» مبلغ 50 میلیارد تومان به این سازمان اختصاص داده شده است.
21 میلیارد و 500 میلیون تومان نیز در جدول 9 به سازمان تیلغات اختصاص یافته تا برای ردیف «هیات رزمندگان اسلام» هزینه شود.
در بخش دیگری از بودجه برای سازمان تبلیغات اسلامی، در جدول 12 تحت برنامه «اجرای اسناد راهبردی توسعه فرهنگ قرآنی» مبلغ 200 میلیارد تومان، 25 میلیارد تومان برای «ترویج فرهنگ مهدویت و انتظار»، 50 میلیارد تومان جهت برنامه «ارتقای کمی و کیفی مؤلفه‌های موثر در ازدواج و تحکیم بنیان خانواده و جوانی جمعیت»، 30 میلیارد تومان برای «ترویج فرهنگ فرزندآوری و اقدامات مؤثر در راستای جوانی جمعیت» و 50 میلیارد تومان برای «ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و شکوفایی استعداد بانوان» درنظر گرفته شده است.
از 15 موسسه زیرمجموعه سازمان تبلیغات اسلامی، چند موسسه هستند که بیش از بقیه سر زبان مردم هستند.؛ از جمله «مؤسسۀ پژوهشی و فرهنگی انقلاب اسلامی» با 301 میلیارد تومان، «بنیاد دائره المعارف اسلامی» با 121 میلیارد و 500 میلیون تومان، «پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی» با 135 میلیارد تومان، «مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی» با 163 میلیارد تومان و «ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر» با 259 میلیارد تومان، که بودجه‌هایشان از بودجه اصلی سازمان تبلیغات اسلامی برداشته شود.
موسسه مصباح یزدی
مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)؛ موسسه‌ای که بنیانگذار آن محمدتقی مصباح یزدی است؛ پدر معنوی جبهه پایداری و کسی سعید جلیلی را «اصلح» می‌دانست.
برای این موسسه در قانون بودجه 1404 رقمی حدود 404 میلیارد تومان اختصاص یافته است. اما موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی تنها همین رقم را در بودجه ندارد؛ در جدول 12 و برای «تقویت طرح‌های فراگیر تربیت نخبگان» مبلغ 50 میلیارد تومان درنظر گرفته شده است. یعنی 454 میلیارد تومان سهم «مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)» در سال 1404 است.
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
به غیر از اینها، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی است که این هم ذیل وزارت ارشاد قرار گرفته است؛ با بودجه‌ای معادل 141 میلیارد تومان برای امسال. ذیل جدول 12 هم نام این مجمع آمده است؛ با رقم 50 میلیارد تومان؛ که مجموعا می‌شود 191 میلیارد تومان. 
این نهاد مذهبی طبق قانون بودجه سال 1403، حدود 212 میلیارد تومان بودجه تخصیصی داشته است که در جدول 12 نیز برای آنچه «توسعه همکاری‌های فرهنگی بین‌المللی، برگزاری دوره‌های آموزشی و توجیهی و ایجاد، حمایت و اعزام» خوانده شده بود، 100 میلیارد تومان بودجه اختصاصی دیگر نیز داشته است.
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
«دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم»؛ طبق آنچه در وبسایت این نهاد مذهبی آمده، «دفتر تبلیغات اسلامی، نهادی حوزوی، انقلابی، تبلیغی و علمی است که با ایفای نقش واسط فعال میان حوزه‌های علمیه و نیازهای دینی مردم و نظام اسلامی به تبیین و گسترش باور، بینش و ارزش‌های اسلامی و انقلابی و تعمیق و توسعه دانش و معرفت اسلامی می‌پردازد». رئیس و هیئت امنای دفتر تبلیغات اسلامی حجت الاسلام محمد جعفری گیلانی است. 
در قانون بودجه سال 1404 برای این نهاد مذهبی، 914 میلیارد تومان بودجه درنظر گرفته شده است. این دفتر در جدول شماره 12 نیز بودجه‌ای دیگر دارد؛ در این جدول 50 میلیارد تومان برای «تبیین، تبلیغ، ترویج و نشر آثار و اندیشه‌های امامین انقلاب» به این دفتر اختصاص یافته است.
در قانون بودجه سال 1403 در ردیف‌های بودجه عادی برای «دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم»، رقم 830 میلیارد تومان درنظر گرفته شده بود. سال گذشته این نهاد مانند امسال در جدول شماره 12 ردیفی جداگانه داشت؛ البته با نامی متفاوت از برنامه امسال؛ « ساماندهی و حمایت از فعالیت های فرهنگی، تبلیغی و ترویجی و حمایت از تولید محتوای فرهنگی و هنری در فضای مجازی»؛ البته رقم آن نیز بیشتر از امسال بود؛ مبلغ 100 میلیارد تومان. 
عنوان جدول شماره 12، «برنامه هم‌افزایی و ارتقای فعالیت‌ها و تولیدات فرهنگی از محل یک درصد از هزینه‌های شرکت‌های دولتی موضوع بند ث تبصره 8» است.
بند ث تبصره 8 قانون بودجه امسال می‌گوید: «...در راستای ارتقای اخلاق و فرهنگ اسلامی و همچنین ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، حمایت از تحکیم خانواده و جمعیت و کمک به شکوفایی استعدادهای بانوان، شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت مندرج در قانون بودجه سنواتی مکلفند حداقل یک درصد (%1) از اعتبار هزینه‌های جزء ( 1) جدول مصارف پیوست شماره (3) خود را برای هم‌افزایی و ارتقای فعالیت‌ها و تولیدات فرهنگی بر اساس آیین‌نامه‌ای که با رعایت مفاد بند «ب» ماده (76) قانون برنامه هفتم پیشرفت توسط کارگروه موضوع بند مذکور تعیین گردیده، اختصاص دهند...».
سال گذشته برای دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم» مجموعا مبلغ 930 میلیارد تومان درنظر گرفته شده بود و امسال مجموعا، 964 میلیارد تومان.
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
یکی دیگر از محل‌هایی که بودجه دریافت می‌کند و هنگام انتقادات فرهنگی، همواره یکی از سوژه‌ها محسوب می‌شود، اینجاست؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی. قلب این شورا، دبیرخانه آن است. 
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی یک ردیف بودجه مستقل در قانون بودجه 1404 دارد؛ مثل سال‌های قبل. البته این ردیف خودش 7 زیرمجموعه دارد. دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به صورت جمعی یک هزار و 43 میلیارد تومان بودجه دارد؛ که البته میان 7 زیرمجموعه تقسیم می‌شود. سهم خود دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، 261 میلیارد تومان است؛ یعنی حدود 26درصد از کل بودجه، به دبیرخانه تعلق دارد.
فرهنگستان علوم، فرهنگستان ادب و زبان فارسی و فرهنگستان علوم پزشکی ایران، سه سهم اصلی دیگر این بودجه را از آن خود کرده‌اند؛ به ترتیب 181 میلیارد تومان، 198 میلیارد تومان و 185 میلیارد تومان بودجه دارند.
همچنین در جدول شماره 12 قانون بودجه 1404، ذیل برنامه «بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور» مبلغ 5 میلیارد تومان اختصاص یافته است.
شورای عالی حوزه‌های علمیه
«شورای عالی حوزه‌های علمیه» نیز به امور حوزه‌های عملیه می‌پردازد و صاحب ردیف بودجه است. برای این شورا در بودجه سال 1404 رقمی حدود 8 هزار و 861 میلیارد تومان درنظر گرفته شده است؛ البته این بودجه بین دو نهاد زیرمجموعه این شورا تقسیم می‌شود. اولی با همین نام است؛ «شورای عالی حوزه‌های علمیه» که مبلغ 7 هزار و 379 میلیارد تومان از رقم ذکر شده را به خود اختصاص می‌دهد. زیرمجموعه دوم، «شورای سیاست گذاری حوزه‌های علمیه خواهران» مبلغ باقی‌مانده یعنی یک هزار و 482 میلیارد تومان به این شورا اختصاص دارد.
غیر از ردیف مستقل که گفته شد، در جدول شماره 12 نیز دو مرتبه نام این شورا آمده است. دفعه نخست ذیل طرح «اجرای اسناد راهبردی توسعه فرهنگ قرآنی» 90 میلیارد تومان اختصاص یافته است؛ «شورای سیاست‌گذاری حوزه‌های علمیه خواهران» نیز ذیل همین برنامه با 50 میلیارد تومان حضور دارد.
دفعه دوم نیز فقط «ستاد راهبری حوزه‌های علمیه» به عنوان زیرمجموعه شورای عالی، بودجه‌ای معادل 50 میلیارد تومان گرفته است؛ برای طرحی با عنوان «تقویت طرح‌های فراگیر تربیت نخبگان».
در قانون سال گذشته، مجموع بودجه «شورای عالی حوزه‌های علمیه» و «شورای سیاست گذاری حوزه‌های علمیه خواهران» 8 هزار و 554 میلیارد تومان بود. 
جدول 1-7 نیز که به اعتبارات متفرقه اختصاص دارد، 200 میلیارد تومان به این شورا اختصاص داده شده بود تا جهت «ساخت مؤسسه موضوع شناسی و اولین موزه مفهومی دینی جهان» هزینه شود.
در جدول شماره 9 نیز 70 میلیارد تومان برای «کمک به احداث و تکمیل حوزه‌های علمیه» دیده شده است.
مجموع بودجه «شورای عالی حوزه‌های علمیه» در سال 1404، رقمی معادل 9 هزار و 51 میلیارد تومان است. این رقم برای سال 1403 معادل 8 هزار و 824 میلیارد تومان بوده است.
قرارگاه فرهنگی و اجتماعی بقیه‌الله
قرب بقیه‌الله یا همان قرارگاه فرهنگی و اجتماعی بقیه‌الله؛ قرارگاهی آنچنان به قرارگاه‌های مرسوم که در افکار عمومی جا افتاده، شباهتی ندارد و کار نظامی کلاسیک در آن انجام نمی‌دهند و بنا بر آنچه در نام آن آمده، «فرهنگی-اجتماعی» در رأس آن است.
در قانون بودجه سال 1404، ردیف شماره 111600 به قرب بقیه‌الله اختصاص دارد؛ در «عنوان دستگاه اصلی/اجرایی» برای این ردیف نوشته شده است: «قرب بقیهالله -کمک و حمایت از مؤسسات فرهنگی و اجتماعی - (200 میلیارد تومان بابت اوج – 200 میلیارد تومان بابت سراج)». 
در عنوان دستگاه، سهم دو موسسه «اوج» و «سراج» مشخص شده است؛ اما در ردیف جمع بودجه، رقم پیش‌بینی شده فراتر از 400 میلیارد تومان است. طبق جدول شماره 7، برای این ردیف تقریبا مبلغ یک هزار و 954 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. «اوج» در زمینه تولیدات بصری(سینما، فیلم، انیمیشن و ...) و «سراج» در زمینه سایبری فعالیت دارد که هر کدام قصه‌هایی طویل دارند که در روزهای آینده به این دو موسسه بیشتر پرداخته خواهد شد.
در جدول شماره 12 ذیل «حمایت و پشتیبانی از مردمی سازی فرهنگ» رقمی معادل 30 میلیارد تومان بودجه درنظر گرفته شده است.
در یخش «ب» از جدول 21 قانون بودجه 1404، بودجه‌ای برای این قرارگاه درج شده که به ریال و تومان نیست؛ بلکه به یورو ذکر شده است. 
رقم بودجه یورویی قرارگاه فرهنگی و اجتماعی بقیه‌الله ذیل طرح شهید مدرس سپاه پاسداران، 30 میلیون یورو قید شده است؛ که اگر نرخ بازار آزاد حدود 112 هزار تومان درنظر گرفته شود، ارزش ریالی این 30 میلیون یورو رقمی به ارزش تقریبی 3 هزار و 360 میلیارد تومان می‌شود.
این رقم تحت عنوان «اعتبارات مربوط به تحویل نفت به نیروهای ستاد کل موضوع جزء 2-1 بند (الف) تبصره 3» قانون بودجه امسال دیده شده است. 
«جزء 2-1 بند (الف) تبصره 3» تاکید دارد: «در اجرای بند «الف» ماده (١٠٢) قانون برنامه هفتم پیشرفت، به ستاد کل نیروهای مسلح برای صادرات یا مصرف در پالایشگاههای داخلی بابت تقویت بنیه دفاعی شامل طرح شهید باقری سه میلیارد و دویست میلیون (٣،٢٠٠،٠٠٠،٠٠٠) یورو، طرح به مبلغ شهید نظران دو میلیارد و پانصد میلیون (٢،٥٠٠،٠٠٠،٠٠٠) یورو و طرح شهید مدرس پانصد میلیون (٥٠٠،٠٠٠،٠٠٠) یورو (جمعا ً شش میلیارد و دویست میلیون (٦،٢٠٠،٠٠٠،٠٠٠) یورو) و بابت طرح شهید چمران یک میلیارد و سیصد میلیون (١،٣٠٠،٠٠٠،٠٠٠ ) یورو مطابق جدول شماره (٢١) این قانون انواع نفت خام و میعانات گازی با اعمال حساب در دفاتر خزانه داری کل کشور به صورت ماهانه و منظم تحویل می‌شود. معادل نفت خام تحویلی به پالایشگاه‌های داخلی، به صورت فرآورده و مشتقات برای صادرات آن، در اختیار ستاد کل نیروهای مسلح قرار می‌گیرد.»
بنا بر این اگر 30 میلیون یورو به تومان محاسبه شود، حاصل جمع بودجه پیش‌بینی شده برای قرارگاه فرهنگی-اجتماعی بقیه‌الله، چیزی حدود 5 هزار و 344 میلیارد تومان می‌شود.
نهاد ریاست جمهوری
در میان ارگان‌های دولتی، نهاد ریاست جمهوری یکی از محل‌هایی است که نسبتا بودجه بالایی دارد. ردیف بودجه این نهاد در قانون بودجه امسال 14 زیرمجموعه دارد؛ که البته در قانون سال قبل 13 زیرمجموعه داشته است. 
مبلغ کلی بودجه نهاد ریاست جمهوری در قانون امسال یعنی اولین بودجه‌ای که دولت چهاردهم به مجلس تقدیم کرده، حدود 8 هزار و 559 میلیارد تومان است که البته سهم مجموعه نهاد ریاست جمهوری، یک هزار و 921 میلیارد تومان است. 
در آخرین بودجه‌ای که دولت ابراهیم رئیسی تقدیم مجلس کرده بود، رقم بودجه ریاست جمهوری به صورت کلی حدود 9 هزار میلیارد تومان بوده است؛ رقم بودجه مجموعه نهاد ریاست جمهوری در آخرین بودجه دولت سیزدهم معادل 2 هزار و 513 میلیارد تومان بوده است.
به عبارت دیگر بودجه نهاد ریاست جمهوری در سال 1404 نسبت به آخرین بودجه دولت ابراهیم رئیسی کاهش یافته است.
جامعه المصطفی العالمیه
یکی از ردیف‌های جنجالی بودجه، «جامعه المصطفی العالمیه» است؛ نهادی برای ترویج اندیشه شیعه در جهان و تربیت طلبه‌های غیر ایرانی شیعه و آغاز فعالیت تبلیغی با بازگشت آنها به کشورهای مبدأ، پس از اتمام درس‌شان در ایران.
در قانون بودجه 1404 برای «جامعه المصطفی العالمیه»، یک هزار و 755 میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است. در جدول شماره 12 برای «اجرایی سازی سند فعالیت‌های فرهنگی بین‌الملل»، مبلغ 200 میلیارد تومان درنظر گرفته شده است. مجموعا یک هزار و 955 میلیارد تومان یا حدودا 2 هزار میلیارد تومان بودجه برای «جامعه المصطفی العالمیه» تخصیص داده شده است.
ردیف بودجه مستقل «جامعه المصطفی العالمیه» در سال 1403، یک هزار و 476 میلیارد تومان بوده است. همچنین در جدول شماره 12 قانون بودجه 1403، مبلغ 150 میلیارد تومان برای «توانمندسازی و مهارت‌افزایی دانش پژوهان بر اساس مأموریت‌ها و مشاغل جهت ایفای رسالت‌های حوزه‌ای و حمایت از برنامه‌های آموزشی، فرهنگی و توسعه و پشتیبانی مدارس تابعه، پیوسته و حوزه‌های علمیه همکار» اختصاص یافته است؛ مجموعا بودجه‌ای معادل یک هزار و 626 میلیارد تومان در سال 1403 برای «جامعه المصطفی العالمیه» کنار گذاشته شده بود.
اما به غیر از بودجه‌هایی که مستقیما یا با ردیف‌های غیرمستقیم با اعداد مشخص دیده می‌شوند، در برخی تبصره‌های قانون بودجه نیز اقدامات حمایتی صورت می‌پذیرد.
طبق بند «ث» تبصره 4 قانون بودجه 1404، «شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت مندرج در پیوست شماره (3) این قانون، مکلفند در اجرای تکالیف قانونی مربوط، حداقل 60 درصد از هزینه امور پژوهشی خود مندرج در آن پیوست را در مقاطع سه ماهه به میزان 25 درصد به حساب صندوق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کنند تا صرفا در راستای پاسخ به نیازهای فناورانه و حل مسائل و مشکلات همان شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت از طریق توافقنامه با دانشگاه‌ها یا دانشکده‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فناوری اعم از دولتی و غیردولتی و دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی، سازمان بسیج اساتید، «جامعه المصطفی العالمیه»، جهاد دانشگاهی، پارک‌های علم و فناوری و حوزه‌های علمیه و شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان مورد تأیید بنیاد ملی نخبگان و در قالب طرح (پروژه‌های) تحقیق و توسعه، طرح (پروژه)های کاربردی، عناوین پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی، طرح (پروژه)های پسادکتری و طرح (پروژه)های تحقیقاتی دانش‌آموختگان تحصیلات تکمیلی غیرشاغل به مصرف برسد».
به زبان ساده، یعنی که دستگاه‌های دولتی با بخشی از هزینه امور پژوهشی خود را به شکل غیر مستقیم در قالب طرح و پروژه در اختیار موسسات «علمی» گفته شده در این بخش قرار گیرد؛ که نام «جامعه المصطفی العالمیه» نیز در این بین قرار دارد.
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی
سازمان صدا و سیما شاید سرآمد آن نهادهایی باشد که هر سال افزایش بودجه‌اش سر و صدای زیادی به پا می‌کند. روبروی ردیف بودجه مستقل سالیانه صدا و سیما برای سال 1404 رقم افسانه‌ای 29 هزار و 631 میلیارد تومان نوشته شده است.
غیر از این رقم نجومی، نام این سازمان در ردیف‌های دیگری نیز دیده می‌شود. 
اولین آن جدول 1-7 است که مربوط به اعتبارات متفرقه است. برای «توسعه کمی و کیفی برنامه‌های تولیدی پویانمایی، مستند فیلم و سریال، سریال حضرت موسی کلیم الله (20000 میلیون ریال)، سریال سلمان فارسی (20000 میلیون ریال)، تحقیق، نگارش و پیش تولید پنج سریال (الف) ویژه جدید (6000 میلیون ریال) و اجرای طرح نشانکی (سیگنالی) (3000 میلیون ریال)» مبلغ 8 هزار میلیارد تومان و در جدول شماره 9، با نام «صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران – تکتا» مبلغ 70 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
یک مورد دیگر نام صدا و سیما در قانون بودجه 1404 آمده که استثنائا رقمی مقابل خود ندارد؛ اما نه اینکه بدون مبلغ باشد بلکه مبلغ آن محاسبه‌ای است. در انتهای جدول شماره 10 مربوط به مصارف استانی می‌شود، یک تبصره آمده که اشعار دارد: «حداقل 7 درصد از اعتبارت هر استان موضوع «توازن -2طرح‌های ملی پیوست شماره یک واقع در استان» بابت تقویت دفاتر خبری شهرستان‌ها، زنجیره (سریال)سازی و پویانمایی، مستندات فاخر با قابلیت پخش ملّی توسط صدا و سیما هزینه می‌شود.»
طبق جدول 10 بودجه 1404، مجموع اعتبارات ستون «توازن -2طرح‌های ملی پیوست شماره یک واقع در استان» معادل 42 هزار و 800 میلیارد تومان است که 7 درصد آن می‌شود رقمی معادل دو هزار و 996 میلیارد تومان. البته که رقم ذکر شده همان 7 درصد است، در حالی که در تبصره بر «حداقل» 7 درصد تاکید شده؛ به عبارت دیگر عدد حاصل از این تبصره «حداقل» دو هزار و 996 میلیارد تومان است و می‌تواند بیش از اینها باشد.
اما خرده میلیارد تومان‌هایی هم در جداول دیگر برای صدا و سیما درنظر گرفته شده است؛ مانند جدول 12 که برای «ترویج فرهنگ ایثار و شهادت»، 8 میلیارد و 217 میلیون تومان ثبت شده است. 
همچنین در همین جدول 12 نیز 100 میلیارد تومان برای «تولید فیلم سینمایی فاخر و ارزشمند در موضوعات تاریخی، دفاع مقدس، جبهه مقاومت و سبک زندگی ایرانی-اسلامی» به صدا و سیما تخصیص یافته است. 
100 میلیارد دیگر هم برای «اجرای اسناد راهبردی توسعه فرهنگ قرآنی» ذیل جدول 12 برای صدا و سیما درنظر گرفته شده است. 
در همین جدول 12، باز هم صدا و سیما حضور دارد؛ این بار برای «تقویت تولیدات و مرجعیت رسانه ملی در حوزه‌های تولیدی و تخصصی مختلف»؛ ولی با رقم‌های قبلی در جدول 12 تفاوت چشمگیری دارد؛ یک هزار و 500 میلیارد تومان.
60 میلیارد تومان هم برای «اقدامات تبلیغی و روشنگرانه در مورد نقش فعال بانوان در ایران و جوامع اسلامی»، 40 میلیارد تومان برای «ارتقای کمی و کیفی مؤلفه‌های موثر در ازدواج و تحکیم بنیان خانواده و جوانی جمعیت» و 50 میلیارد تومان هم برای «ترویج فرهنگ فرزندآوری و اقدامات مؤثر در راستای جوانی جمعیت» اختصاص داده شده است؛ همگی هم ذیل جدول 12.
مجموع اعداد قید شده در بودجه برای سازمان صدا و سیما، حدود 43 هزار میلیارد تومان است؛ بر خلاف آنچه گفته می‌شود که بودجه این سازمان 29 هزار میلیارد تومان است؛ چرا که این رقم فقط رقم ردیف بودجه در جدول 7 است و سایر ارقام در جداول دیگر بودجه آمده است.
خروجی بودجه‌ها کجاست؟
اینها تنها بخش‌هایی از بودجه جدول هفدهی‌های سابق و ردیف‌های پخش و پلا شده‌ی سال‌های اخیر هستند؛ برخی شاید معتقد باشند بودجه نهادهای مذهبی و فرهنگی، در سیستم جمهوری اسلامی لازم باشد؛ اگر این لزوم مورد تایید هم قرار گیرد، خروجی آنها مشخص نیستند؛ بالاخره این حجم از بودجه‌هایی که اختصاص داده می‌شوند، باید خروجی آنها یا در سطح جامعه قابل مشاهده باشند، یا به لحاظ اعداد و رقم، قابل مشاهده.
اما کمتر نهاد مذهبی و فرهنگی‌ای است که ردیف بودجه داشته باشد و همزمان گزارشی از عملکرد و نتایج خود ارائه‌ دهند. بخش زیادی از نهادهایی که بودجه می‌گیرند از ارائه خروجی کار خود طفره می‌روند و بعضی از آنها تبدیل به حیاط خلوت سیاسیون شده‌اند. علی‌ایحال تا وقتی گزارش روشنی به مردم برای برون‌داد و خروجی این نهادها ارائه نشود، افکار عمومی از فایده‌ی هزینه‌ای که برای این نهادها و دستگاه‌ها می‌شود مطمئن نخواهد بود و رضایت هم نخواهد داشت؛ ولو یک قران باشد.


نظرات شما