پیام خوزستان - زومیت / هشدار: تماشای این ویدئو ممکن است برای برخی از افراد ناراحتکننده باشد .
پژوهشگران برای نخستینبار توانستهاند رفتار نوزادان عنکبوت اجتماعی آفریقایی را که برای بقا، مادر و خویشاوندان بالغشان را زندهزنده میخورند، ثبت کنند.
بازار ![]()
بزرگکردن فرزندان پرهزینه است. آنها وقت و پول شما و در برخی گونهها، حتی جانتان را نیز میگیرند. این همان سرنوشت وحشتناکی است که عنکبوتهای اجتماعی آفریقایی (Stegodyphus dumicola) به آن محکوم هستند. مادران فداکار این گونه فقط یک بار میتوانند مادر شوند؛ زیرا نوزادانشان آنها را میخورند.
خوردن مادران بهدست فرزندان، پدیدهای است که با عنوان «مادرخواری» شناخته میشود؛ نوعی از همنوعخواری والدینی که میتواند قبل یا بعد از تولد، زمانی که والدین مرده یا هنوز زنده هستند، رخ دهد. این اتفاق بیشتر در بیمهرگان دیده میشود؛ اما عنکبوت اجتماعی آفریقایی بهطور خاص نمونهای مشهور است؛ زیرا مادر فعالانه فرزندانش را دعوت میکند تا او را بخورند.
اکنون پژوهشگران توانستهاند برای نخستینبار کل فرایند مادرخواری در عنکبوتهای اجتماعی آفریقایی را در مستند جدیدی از بیبیسی به نام «والدگری» به تصویر بکشند. در بخش از این مستند میبینیم که بیش از هزار عنکبوت نوزاد، مادر و سایر اعضای بالغ کلنی خود را زندهزنده میخورند تا بقای نسلشان تضمین شود.
صحنهها که با روایت دیوید اتنبرو، زیستشناس و مستندساز برجسته بریتانیایی همراه است، نمایشگر رفتار وحشتناک و در عین حال طبیعی گونهای کمیاب از عنکبوتها است. در ابتدا، عنکبوتهای جوان از لانه خود بیرون آمده و به شکلی عجیب شبیه بازی «مجسمه» رفتار میکنند: لحظهای حرکت، لحظهای توقف و سپس دوباره با هم به جلو میروند.
عنکبوتهای جوان ابتدا حشره زندهای را که در تار عنکبوت به دام افتاده شکار میکنند و در حالی که هنوز زنده است، بدنش را پارهپاره میکنند. اما وقتی طعمه تمام میشود، عنکبوتهای نوزاد به سراغ مادر خود میروند که پس از زایمانهای متعدد، در حال فروپاشی جسمی است.
اتنبرو در روایت خود میگوید: «فشار والد بودن، سرانجام او را از پا درآورده است.» اما این مادر در حال مرگ، هدیهای نهایی برای فرزندانش دارد: با لرزش و بیحرکتی منتظر میماند تا فرزندانش و پسرعموهایشان بیایند و بدنش را بخورند. «این فداکاری نهایی اوست، اقدامی برای تضمین بقای نسل بعد.»دانشمندان باور دارند که لرزش مادر عمدی است و حرکات او، شبیه لرزشهایی است که حشرات گرفتار در تار از خود نشان میدهند؛ بنابراین عنکبوتهای جوان بدون تردید به او حمله میکنند.
اما پس از خوردن مادر، بچه عنکبوتها هنوز سیر نشدهاند. آنها به سراغ سایر بزرگسالان باقیمانده در کلنی میروند و یکییکی آنها را میخورند تا زمانی که نسل بزرگسال از بین برود و تنها نسل جدید باقی بماند.
این نخستین بار است که دوربینهای تلویزیونی موفق به ثبت چنین رفتار تهوعآوری شدهاند. جف ویلسون، کارگردان مجموعه والدگری، به گاردین گفت اتنبرو هنگام تماشای این صحنهها هم «وحشتزده» و هم «مجذوب» شده بود. ویلسون افزود: «اگر از ترس و وحشت ماجرا فاصله بگیریم، میتوان گفت این رفتار از نظر بقا، منطقی به نظر میرسد.»