پیام خوزستان - ایسنا / مقصود نعیمی ذاکر با تاکید بر اهمیت هویت‌بخشی به عروسک‌های تلویزیونی کودک و توجه به فرهنگ بومی در طراحی و محتوای برنامه‌های تلویزیونی، در عین حال به نمونه موفق عروسک جناب خان اشاره کرد. مقصود نعیمی ذاکر، از مدیران باسابقه و پیشین تلویزیون در حوزه کودک، در استارت‌آپ جشنواره عروسک‌خونه که با حضور جمعی از هنرمندان و فعالان حوزه تئاتر کودک، برگزار شد، به بررسی نقش و اهمیت نمایش‌های عروسکی تلویزیونی برای کودکان پرداخت. مدیرعامل اسبق خانه تئاتر با تاکید بر ضرورت توجه به هویت و فرهنگ بومی در تولید این آثار، اظهار کرد: شعر، صدا، نوع حرکت و به طور کلی تمام عناصر نمایش عروسکی باید هویت‌مند باشند. شخصیت عروسک، صفات و ماموریتی که برای آن تعریف می‌کنیم، همگی در انتقال پیام به مخاطب کودک نقش اساسی دارند.
نعیمی ذاکر با اشاره به تنوع فرهنگی و اقلیمی ایران، خاطرنشان کرد: عروسک‌هایی که در مناطق مختلف کشور تولید می‌شوند، باید دارای هویت سرزمینی باشند و ویژگی‌های خاص آن منطقه را منعکس کنند. به عنوان مثال، عروسک آذری‌زبان باید مختصات و ویژگی‌های فرهنگی خاص خود را داشته باشد.
بازار

او که در دهه های گذشته سابقه مدیریت گروه کودک و نوجوان شبکه یک را عهده دار بوده است، با تاکید بر نقش مادران در تولید و ترویج فرهنگ کودکی، بیان کرد: بسیاری از عروسک‌هایی که در سرزمین‌های مختلف قدمت تاریخی دارند، ریشه در خانه و خانواده دارند. مادران با استفاده از خرده‌فرهنگ‌ها، نقش اساسی در تولید هویت عروسک‌ها ایفا می‌کنند.
نعیمی ذاکر در ادامه سخنان خود به اهمیت طراحی عروسک برای رسانه تلویزیون اشاره کرد و گفت: در طراحی عروسک برای تلویزیون، باید به تمام جزئیات توجه کرد. هر بی‌تناسبی و غیرمنطقی بودن در طراحی، می‌تواند میزان تاثیرگذاری پیام را کاهش یا افزایش دهد.
وی همچنین با بیان تفاوت‌های نمایش عروسکی در استیج و تلویزیون، تصریح کرد: در استیج، مشارکت مخاطب بیشتر است و بازیگر می‌تواند از صدا و لحن برای جذب مخاطب استفاده کند اما در تلویزیون، خلاقیت در ارسال و طراحی پیام اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. زیرا مخاطب به صورت مستقیم با عروسک ارتباط برقرار نمی‌کند و باید باور کند که عروسک او را می‌بیند.

مقصود نعیمی ذاکر
این مدرس تئاتر با اشاره به موفقیت سریال «پایتخت» در استفاده از گویش، گفت: لحن و گویش محلی، نقش مهمی در جذابیت و تاثیرگذاری برنامه‌های تلویزیونی دارد. اگر گویش از سریال «پایتخت» گرفته شود، ارزش طنز آن سقوط می‌کند.
همچنین، نعیمی ذاکر به چالش‌های مربوط به طراحی عروسک برای مخاطبان با سنین مختلف پرداخت و خاطرنشان کرد: در طراحی عروسک برای کودکان خردسال، باید به روانشناسی رشد و تحول مغز توجه کرد. جزئیات زیاد و پیچیدگی‌ها ممکن است برای کودکانی که هنوز قادر به تشخیص آن‌ها نیستند، احساس ناکامی ایجاد کند؛ بنابراین، سادگی، تضادهای بیشتر و استفاده از رنگ‌های اصلی، در طراحی عروسک برای این گروه سنی اهمیت دارد.
وی ادامه داد: تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان خردسال به رنگ‌های زرد و قرمز علاقه بیشتری دارند و فرم‌های اصلی مانند دایره (خورشید خانم) را بیشتر می‌پسندند. در حالی که رنگ‌های ضعیف شده مانند خاکستری، برای آن‌ها جذابیت کمتری دارد.
نعیمی ذاکر با تاکید بر اهمیت سرمایه‌گذاری در صدا و نوع کلمات استفاده شده در نمایش‌های عروسکی، گفت: طراحی عروسک فقط شکل ظاهری آن نیست، بلکه طراحی محتوایی نیز اهمیت دارد. ما باید به این نکته توجه کنیم که عروسک از خانه نشأت می‌گیرد و توجه به رابطه بین کودک، پیام ارسالی و اعضای خانواده، در طراحی محتوا بسیار مهم است.
مدیرعامل اسبق خانه تئاتر در سخنان خود به اهمیت تکرار و ریتم‌های کوتاه و قابل تکرار در برنامه‌های عروسکی برای کودکان اشاره کرد و افزود: برنامه‌هایی که دارای ریتم‌های کوتاه و قابل تکرار هستند، برای کودکان جذاب‌تر هستند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا مفاهیم را بهتر درک کنند.
نعیمی ذاکر با تاکید بر نقش واژه‌ها در هویت‌بخشی به برنامه و فراگیری کودکان، گفت: چرا یک عبارت یا کلمه در یک برنامه کودکانه پس از سال‌ها در ذهن مخاطب باقی می‌ماند؟ به دلیل تکرار و قرار گرفتن آن در نقطه عطف قصه. بچه منتظر رسیدن به آن نقطه مجیکال است تا با تکرار آن عبارت جادوگری کلامی کند.
او افزود که یکی از ماموریت‌های برنامه‌سازان کودک، خلق واژه‌هایی است که وارد فرهنگ کودکانه شود و تاکید کرد که ادبیات شنیداری برای کودکان زیر هفت سال اهمیت بسزایی دارد و باید از جملات کوتاه، افعال و ریتم‌های متناسب با درک شنیداری آن‌ها استفاده کرد.
وی در ادامه به اهمیت ارتباط تیم تولید با واژگان و تاثیر آن در انتقال پیام به کودکان اشاره کرد و گفت: صرف خوشحالی و کف زدن بچه ها کافی نیست، بلکه باید به این نکته توجه کرد که چه پیامی به آن‌ها انتقال داده می‌شود.
نعیمی ذاکر با اشاره به مسئولیت سنگین برنامه‌سازان کودک در فراگیری و تاثیرگذاری بر کودکان، از حضور و تدریس در این حوزه ابراز خرسندی کرد و گفت: بهترین صندلی را انتخاب کرده‌اید و لذت من در تمام سال‌های کار فرهنگی، تدریس بوده است.
نعیمی ذاکر با اشاره به نمونه‌ای موفق، گفت: شما به عروسک جناب خان توجه کرده‌اید که هم پژوهشگر است و هم مطالبه‌گر؛ چقدر می‌تواند برای مخاطب پیام‌آور باشد. این عروسک، نقش یک شخصیت مانا را ایفا می‌کند و نشان می‌دهد که عروسک‌ها تا چه حد می‌توانند مهم و تاثیرگذار باشند.
نعیمی ذاکر در پایان سخنان خود با تشویق هنرمندان شهرستانی به فعالیت در فضای مجازی، گفت: اینستاگرام فرصت مناسبی برای برنامه‌سازی و گفتگو با مخاطبان است. هنرمندان شهرستانی نباید به دلیل کمبود امکانات، از فعالیت در این فضا غافل شوند.