پیام خوزستان

آخرين مطالب

واکاوی ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان مقالات

واکاوی ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان
  بزرگنمايي:

پیام خوزستان - ایسنا / واکاوی ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان» عنوان طرح پسادکتری سمانه اسدی است که با راهنمایی کاووس حسن‌لی استاد دانشگاه شیراز و مدیر کرسی پژوهشی حافظ و با حمایت بنیاد ملی علم ایران به پایان رسیده است
اسدی با مدرک دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی -ادبیات غنایی از دانشگاه شیراز درباره‌ علت شکل‌گیری این طرح، گفت: در چند دهه‌ اخیر، ظرفیت‌های ادبیات کهن، به‌ویژه آثار بزرگان ادب فارسی، برای ارائه به نوجوانان در کانون توجه قرار گرفته است؛ اما با اینکه دیوان حافظ یکی از گران‌بهاترین گنجینه‌های ادبی و فرهنگی ایرانیان به شمار می‌رود، تا پیش‌از این، نه اثری خلاقانه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های آن برای این گروه سنی نگارش یافته و نه پژوهشی در پیوند با آن انجام شده بود.
وی ادامه داد: ازآنجاکه مخاطب اصلی دیوان حافظ بزرگسالان هستند، این پرسش مطرح می‌شود که آیا نوجوانان هم می‌توانند با بخشی از اشعار او ارتباط بگیرند و درکی از آن داشته باشند یا خیر؟ یافتن پاسخ این پرسش به شکل‌گیری نخستین پژوهش در این زمینه انجامید.
این پژوهشگر درباره‌ روش پژوهش، گفت: این پژوهش از دو طریق پی گرفته شد؛ یکی مطالعه‌ منابع معتبر و مرتبط با موضوع و بررسی توصیفی‌تحلیلی آن و دیگری تدوین و توزیع پرسشنامه‌ای علمی برای آگاهی از میزان آشنایی و درک نوجوانان از دیوان حافظ و شناخت دیدگاهشان درباره‌ شخصیت و اشعار او.
اسدی در ادامه بیان کرد: مطالعه‌ منابع معتبر در دو حوزه‌ روانشناسی و حافظ‌شناسی و تحلیل یافته‌ها نشان داد اشتراکاتی میان ویژگی‌های دوره‌ نوجوانی و بسیاری از ابیات حافظ وجود دارد که مناسب‌بودن آنها را برای نوجوانان تأیید می‌کند. برخی از ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان عبارتند از: پرداختن به موضوعات و مفاهیمی مانند تلاش برای شناخت خود و یافتن معنای زندگی، آرمان‌گرایی، مسائل اخلاقی و اجتماعی، عشق و دوستی (که از ویژگی‌های دوره‌ نوجوانی هم هستند)، تعدد و تنوع شخصیت‌ها (انسانی و غیرانسانی) و شیوه‌ پردازش آنها در کنار فضای روایت‌گونه و نمایشی برخی از سروده‌ها.
وی افزود: با توجه به این ظرفیت‌ها می‌توان به بخشی از نیازهای معنوی نوجوانان پاسخ مناسب داد؛ نیازهایی همچون داشتن فضایی امن برای گفت‌وگوی درونی، ‌اندیشیدن به واقعیت‌ها و احتمالات و خیال‌پردازی؛ داشتن دوستی امن و صمیمی، با احساسات و دغدغه‌های مشترک؛ دستیابی به استقلال عمل در کنار بهره‌مندی از راهنمایی افراد مطمئن و آگاه؛ نیاز به هویت‌یابی و خداشناسی و دستیابی به معنای زندگی.
به‌ گفته‌ اسدی، 401 نفر از نوجوانان مناطق گوناگون ایران به پرسشنامه‌ای که روایی و پایایی آن بررسی و تأیید شده بود، پاسخ داده‌اند.
وی درباره‌ یافته‌های حاصل از بررسی این نظرسنجی گفت: نتایج پژوهش نشان می‌دهد نوجوانان شرکت‌کننده در نظرسنجی، بیت‌هایی با موضوع دوستی را بهتر از دیگر شعرهای انتخابی دیوان حافظ درک می‌کنند و محبوب‌ترین اشعار حافظ ازنظر آنها شعرهایی‌ است که با موضوع عشق و دوستی سروده شده است. آنها به شخصیت حافظ و دیوانش علاقه‌مندند و دوست دارند بیشتر با او و افکار و اشعارش آشنا شوند. 95درصد شرکت‌کنندگان، اشعار انتخابی حافظ را در شمار آثار مناسب برای هم‌سن‌وسالان خود دانسته و 81/72 درصدشان میزان سودمندی این سروده‌ها را برای نوجوانان، زیاد و بسیار زیاد برشمرده بودند.
اسدی مهم‌ترین دلایلی را که نوجوانان برای علاقه‌مندی خود به شعرهای حافظ بیان کرده‌اند، برشمرد و افزود: تنوع موضوعات، زبان شیرین، دلنشینی و آرامش‌بخش‌بودن شعرها، دریافتنی‌بودن معنی بسیاری از بیت‌ها، منطبق‌بودن اشعار با واقعیت جهان و زندگی، پرمفهوم‌بودن آنها، ارزشمندی پندها و نشان‌دادن راه‌ورسم درست زندگی به خواننده.
وی خاطر نشان کرد: بدیهی‌ است منظور از امکانِ بهره‌مندی نوجوانان از دیوان حافظ، درک تمام‌وکمال ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های لفظی و معنوی این اثر از سوی آنان نیست؛ مقصود آن است که مشترکاتِ مفهومی بخشی از سروده‌های حافظ با ویژگی‌هایی از دوره‌ نوجوانی، می‌تواند این اثر را در شمار آن دسته از آثار کهن ادب فارسی قرار دهد که قابلیت ارائه به نوجوانان را دارند. درک لایه‌ نخست بسیاری از بیت‌های حافظ برای نوجوانان امکان‌پذیر است و هرچه دانش زبانی و ادبی نوجوان و توانایی درک مطلب او در طول دوران تحصیل و پشت‌سرگذاشتن سال‌های آغازین دوره‌ نوجوانی بیشتر شود، میزان درک و دریافت و بهره‌مندی او از شعر حافظ نیز می‌تواند افزایش یابد.
به نقل از روابط عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، اسدی اضافه کرد: افزون بر این، همان‌گونه که در دهه‌های اخیر، شکل‌گیری آثار ادبی (بازنویسی، بازآفرینی و ...) و هنری (پویانمایی و ...) بر اساس آثاری همچون شاهنامه، کلیله‌ودمنه، بوستان، گلستان، خمسه‌ نظامی، منطق‌الطیر، مثنوی و ... ، موجب بیشترشدن آشنایی و پیوند نوجوانان با این متون و درک و بهره‌مندی آنان از ادبیات کهن فارسی شده، شکل‌گیری آثاری با محوریت اشعار حافظ نیز می‌تواند چنین نتایجی در بر داشته باشد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد این قابلیت در دیوان حافظ وجود دارد؛ اما تاکنون آن‌گونه که بایسته است، به آن پرداخته نشده است.
این پژوهشگر درباره‌ کاربرد پژوهش خود گفت: نتایج این پژوهش می‌تواند برای همه‌ افراد و نهادهایی که در پیوند با نوجوانان‌ هستند، سودمند باشد. آنها می‌توانند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیوان حافظ، شیوه‌هایی تازه و متفاوت را در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و تربیتی و خلق آثار ادبی و هنری برای نوجوانان تجربه کنند.
وی در پایان خاطر نشان کرد: نوجوانان، اثری مناسب زمان خود می‌خواهند؛ آنها خواهان آشنایی با حافظ و اثرش در قالب‌هایی نوتر و خلاقانه‌تر و مخصوص‌ به‌ خود هستند؛ ازاین‌رو، زمانی می‌توانیم میان نوجوان و میراث نیاکانش پیوند برقرار کنیم که این گنجینه‌های ارزشمند را در بسته‌بندی زیبا و جذاب و متناسب با سلیقه‌اش به او هدیه دهیم و آن را به عنصری جاری و پویا در فضای تنفس و حیات نسل جوان تبدیل کنیم.

لینک کوتاه:
https://www.payamekhuzestan.ir/Fa/News/955264/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

محمد مومنی: اینکه حرف واهی در رسانه ملی بزنی، برای ما جایگاهی ندارد، سند ما قوه قضاییه است

ایزد سیف‌الله‌پور: همه می دانند که در این دوره از مسابقات مظلوم ترین تیم باشگاه نساجی بود، ولی بحث ما چیز دیگری است

امیرمهدی علوی: بازی ایران - کره شمالی در مشهد با حضور بانوان برگزار می شود

آمار جالب پنالتی ها در لیگ بیست و چهارم

جملات قصار و عجیب و باورنکردنی جالب محمد فنایی داور بازنشسته درباره var

خلاصه بازی میلان 3 - بولونیا 1

شرط عجیب رونالدو برای تمدید: اخراج پیولی!

کونسیسائو: تمدید نه، الان زمان قهرمانی میلان است

جام ملت‌های فوتسال زنان آسیا؛ جنگ صدرنشینی ایران و ویتنام

پشیمانی مدیران بایرن؛ نباید گراونبرخ را می‌فروختیم!

ضیایی: ابطال مجوز استقلال به من ربطی ندارد

ایزد سیف‌الله‌پور: شرکت هواپیمایی وارش برای همه تیم ها بلیط می گیرد و همه هم پولش را پرداخت می کنند

عکس | فاجعه در فوتبال ایران؛ حمله با تبر به چند بازیکن جوان!

مراسم جشن میلاد امام رضا و عمامه گذاری طلاب در حسینیه دفتر مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی برگزار شد

پیگیری استاندار خوزستان برای تسریع در پرداخت‌ پول گندم کشاورزان

واکنش هیئت فوتبال یزد به ضرب و شتم جوانان!

واکنش جنجالی معصومی پس از شکست مقابل زارع: پهلوان همیشه برنده نیست/ امتیاز جای دیگر رفت، با شرافت چه باید کرد؟

پهلوان همیشه برنده نیست/ امتیاز جای دیگر رفت، با شرافت چه باید کرد؟

ترسناک‌ترین صحنه‌های فوتبال ایران !

توتونچی: در چندهفته چه بلایی سر سپاهان آمد؟

این درخت کهن منم

گزارشی از پیام رهبر انقلاب به همایش یکصدمین سالگرد تاسیس حوزه علمیه

سیاست مذاکراتی جدید آمریکا؛ به مرگ بگیر تا به تب راضی شود/ صحبت‌های ویتکاف جنجالی شد

عمان: دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا یکشنبه در مسقط برگزار می شود

ویتکاف: موضع ما درباره ایران نداشتن غنی‌سازی است

اسرائیل یک رهبر مقاومت را به شهادت رساند

آخرین نوتیس مدافع خارجی به استقلال هم ارسال شد!

درخواست شلاق برای هانیه توسلی و ترانه علیدوستی توسط تهیه کننده معروف!

رضا بابک و بهرام شاه محمدلو به اکران یک فیلم آمدند

استوری بی نظیر محسن چاوشی درباره خلیج‌فارس

امواج گرانشی زیبا

حواشی هفته بیست و نهم لیگ برتر ایران

گل زیبای ریکاردو اورسولینی به میلان؛ میلان 0_1 بولونیا

جشن قهرمانی تیم شباب الاهلی در جام ریاست جمهوری امارات

انتقاد مهدی توتونچی به صحبت‌های آذری جهرمی، درباره پخش بازی استقلال و چادرملو در شبکه نسیم

تیم ملی چوگان ایران راهی جام جهانی شد

روایت اسماعیل آذر از عجیب‌ترین نامه بی نقطه ادبیات فارسی

تو شبی تنگ در آغوشم کش!

نوبخت: گفته بودیم اگر توافق نشود، سال 1404 نرخ ارز به 110 هزار تومان می‌رسد

ویتکاف برای مذاکره با ایران راهی عمان می‌شود

توصیف ترامپ از سوی الیاس نادران؛ صادق‌ترین رئیس جمهور آمریکا

دانشجوی ایرانی پس از 40 روز بازداشت، تصمیم به ترک آمریکا گرفت

نماینده ترامپ: ایران نه می‌توانید غنی‌سازی کنید، نه سانتریفیوژ داشته باشید

کاخ سفید: ترامپ هنوز تصمیمی برای تغییر نام «خلیج فارس» نگرفته است

ارائه خدمات هلال‌احمر به بیش از 320 نفر در روستای فردوس هویزه

آزادی بازی سپاهان را از دست داد

مراسم استقبال از پرچم گنبد مطهر آستان قدس رضوی و حرم حضرت امام رضا علیه‌السلام در شرکت فولاد خوزستان

مهاجم استقلال هم بازی با سپاهان را از دست داد

فولاد خوزستان نماد فولاد کشور است

نشست هم‌اندیشی وزیر صمت با فعالان اقتصادی استان خوزستان