پیام خوزستان

آخرين مطالب

«سازه های آبی شوشتر» شاهکار نبوغ و خلاقیت ایرانی مقالات

«سازه های آبی شوشتر» شاهکار نبوغ و خلاقیت ایرانی
  بزرگنمايي:

پیام خوزستان - خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها: با فرارسیدن ایام نوروز و آغاز مسافرت‌های نوروزی، گردشگران بیشماری اعم از ایرانی و خارجی به استان خوزستان سفر می‌کنند چرا که این استان با تمدن 9 هزار ساله خود و داشتن آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری، زبانزد عام و خاص شده است.
زیگورات چغازنبیل، مسجد رنگونی های آبادان، آرامگاه دانیال نبی، تشکوه رامهرمز، شهر تاریخی شوش، دشت سوسن ایذه، پل 1700 ساله ساسانی دزفول، تالاب بین‌المللی شادگان و… فقط بخشی از جاذبه‌های مهم گردشگری خوزستان به شمار می‌روند که همه ساله پذیرای مسافران و گردشگران هستند.
شهرستان شوشتر یکی از مقصدهای گردشگران و مسافران است چرا که وجود سازه‌های آبی در شوشتر و داشتن سیستم آبیاری قدمتی به درازای تاریخ ایران سبب شده که مردم بسیاری از این آثار دیدن کنند؛ سازه‌های آبی شوشتر از بزرگ‌ترین مجموعه‌های صنعتی شناخته شده در عصر پیش از انقلاب صنعتی در جهان است و از سوی سازمان یونسکو «سازه های آبی شوشتر، شاهکار نبوغ و خلاقیت» نامیده شده است.
سازه‌های آبی شوشتر در دوران ساسانیان، برای بهره‌گیری از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیاب‌های صنعتی ساخته شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی برای استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند.


در سفرنامه مادام ژان دیولافوآ باستان‌شناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است.
با این‌که تاریخچه ساخت سازه آبی شوشتر به دوران هخامنشی می‌رسد اما اغلب برنامه‌های نوسازی و ‏توسعه این بنا در قرن سوم میلادی و در عهد ساسانیان اجرا شده است. کارگرانی که این مجموعه سترگ را ‏بنا کرده‌اند، سربازهای رومی بوده‌اند که پس از شکست والرین، امپراتور روم از شاپور یکم، شاهنشاه ‏ساسانی به اسارت درآمدند. طبق نقل تاریخ، فرمانروای ساسانی دستور داد با نیروی کار سربازان اسیر ‏رومی، سازه آبیاری عظیمی با یک آبراهه و دو بند بنا شود تا با استفاده از آن، جریان آب این دیار ‏کنترل شود.
بازدید جهانگردان از سازه آبی شوشتر
جالب است بدانید این سازه در جهان بسیار شناخته شده تر از ایران است! ده‌ها کتاب و مقاله در خصوص این مجموعه نگاشته شده و هزاران جهانگرد سالانه از این مجموعه بازدید می‌کنند. خیلی از گروه‌های جهانگردی اروپا تنها برای بازدید از این سازه به ایران سفر می‌کنند.
در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در قسمت انتهایی ضلع غربی این مجموعه، سیکا قرار دارد که دسترسی به فضای درون آن از طریق چند پله دستکند میسر است. درون این فضا یک حوض 8 ضلعی با کانال‌های کوچک به چشم می‌خورد. آب این حوض از طریق یک جوی که از دیواره سیکا خارج می‌شود تأمین و از طریق دو کانال کوچک به درون رودخانه هدایت می‌شود.


این مجموعه جزئی از کانال‌های آبرسانی به آسیاب‌ها بوده که بعدها در دوره قاجار و در زمان حکومت محتشم (از حکام محلی) سدی در این مکان زده شده و در این مکان آب از یک قسمت داخل و وارد یک 8 ضلعی گود شده و سپس از این هشت ضلعی وارد دو کانال و از آنجا وارد رودخانه می‌شود.
اساس کار مجموعه به این صورت است که سد گرگر مسیر رودخانه را مسدود کرده و سطح آب را برای آبگیری سه تونل حفر شده در تخته سنگ بالا می‌آورد. تونل‌های سه‌گانه، آب را به مجموعه هدایت می‌کنند و به کانال‌های متعددی تقسیم می‌شوند که پس از گرداندن چرخ آسیاب‌ها، آب به صورت آبشارهایی به محوطه‌ای حوضچه مانند سرازیر می‌شود.
یکی از ویژگی‌های بسیار بارز مجموعه آسیاب‌ها و آبشارها مجاورت آن با بافت تاریخی شهر شوشتر است. این محوطه علاوه بر استفاده‌های صنعتی، در ایام کم آبی نیز، آب مورد نیاز ساکنان را تأمین می‌کرد.
جاذبه‌های چشم‌نواز تونل‌های سه‌گانه در سازه آبی شوشتر
یک ویژگی بسیار زیبا و منحصر به فرد بصری نیز که در این مجموعه وجود دارد و جلوه‌ای خاص به آن می‌بخشد این است که آب حاصل از پساب آسیاب‌ها به صورت آبشارهای مصنوعی زیبا به محوطه‌ای حوضچه مانند می‌ریزد که منظره‌ای چشم‌نواز و دل‌انگیز را در مقابل دیدگان هر بیننده به وجود می‌آورد. همچنین در محوطه پشت بند که محل آبگیری سه تونل معروف «سه کوره»، «دهانه شهر» و «بلیتی» است نیز چشم‌انداز زیبایی به چشم می‌خورد.


تونل‌های سه‌گانه در پشت «پل بند گرگر»، وظیفه انتقال حجم معینی از آب را برای به حرکت درآوردن پره‌های آسیاب برعهده داشته‌اند.
مجموعه آسیاب‌ها و آبشارهای شوشتر با توجه به زمان ساخت از شاهکارهای فنی و مهندسی در جهان است. این شاهکار مهندسی هم در ایران و هم در جهان بی‌نظیر است. با توجه به اهمیت شهر شوشتر در برهه‌هایی از تاریخ و توجه ویژه به احداث تأسیسات آبی در این منطقه که از فنون مهندسی پیچیده‌ای سود می‌جوید، ما را در نتیجه نهایی مصمم می‌کند که احداث آسیاب‌ها را متعلق به دوران کهن و حتی هم عصر با ساسانیان بدانیم. مجموعه آسیاب‌ها و آبشارهای شوشتر در سال 1377 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 2181 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
همچنین مجموعه آسیاب‌ها و آبشارهای شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران به کمیته میراث جهانی یونسکو معرفی شد و در نشست سالانه اعضای این کمیته در سال 2009 با احراز معیارهای 1، 2 و 5 با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره 1315 به ثبت جهانی رسید.
کد خبر 6055826

لینک کوتاه:
https://www.payamekhuzestan.ir/Fa/News/845155/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

ستاره الهلال در آستانه اخراج؛ به هواداران فحاشی کرد!‏

وینگر 19 ساله‌ای که فلیک برایش آرزوهای بزرگ دارد

احتمال لغو تمرین استقلال بخاطر آلودگی هوا

تاکید وزرای خارجه ایران و ترکیه بر پایان دادن به نسل‌کشی در فلسطین اشغالی

سحر امامی و دختر شهید سلیمانی در مراسم شام غریبان حسینیه امام خمینی

رایزنی عراقچی با لاوروف؛ تاکید بر اهمیت اتخاذ تدابیر لازم جهت جلوگیری از تشدید تنش در منطقه

گفت‌وگوی عراقچی با وزیر خارجه هند و نخست‌وزیران مصر و چین

عکسی از سردار باقری در حال زیارت حرم امام حسین(ع)

برگزاری مراسم شام غریبان حسینی در خوزستان

خواهش ژوائو از بنفیکا؛ من را بخرید، دوست‌تان دارم!

مراسم عزاداری شام غریبان حسینی در حسینیه امام خمینی برگزار شد

روایت محمود کریمی از گفتگویش با رهبر انقلاب و ماجرای خواندن نوحه «ای ایران»

گزافه‌گویی‌ سفیر آمریکا در ناتو: ایران باید صلح کند!

سردار سنایی‌راد: پاسخ بعدی به اسرائیل کوبنده‌تر خواهد بود

هشتگ Hero غوغا به پا کرد

پسر فتحعلی اویسی بچه‌دار شد

میرطاهر مظلومی: ما ترک‌ها روی ابالفضل العباس (ع) تعصبی هستیم

قابی از مهران غفوریان و مداح مشهور در روز عاشورا

تام و جری: «قطب‌نمای ممنوعه» رونمایی شد

حباب‌های یخ به پیام‌رسان‌های جدید بدل شدند!

پیکر مطهر مدافع وطن در باغملک تشییع و خاکسپاری شد

هشدار ورود گرد و خاک از عراق به خوزستان

سومین بازیکن تیم ملی ازبکستان در راه استقلال

پرسپولیس اردوی روسیه را رد کرد

استارت رسمی تمرینات البطائح با مجیدی

پیش بینی قیمت دلار، طلا و سکه دوشنبه 16 تیر 1404

معاون پزشکیان: «ای ایران» یعنی قلب یک ملت هنوز برای هم می‌تپد

بدون تعارف با خانواده شهید شادمانی

عراقچی: ایران راه‌حل عادلانه برای فلسطین را برگزاری همه‌پرسی می‌داند

سران بریکس حمله تجاوزکارانه اسرائیل به ایران را محکوم کردند

اطلاعیه‌ای درباره مصاحبه مهم پزشکیان با مجری معروف آمریکایی

رایزنی عراقچی با لاوروف

امین زندگانی: از رویارویی با نقش «مسلم» می‌ترسیدم ، اما توسل کردم

سرعت دادن به توسعه پنل‌های خورشیدی با کاوشگر رباتیک

عطایی و پیاتزا؛ دو قاب ناهمسان از دو روش مدیریت متفاوت

تحلیلی بر تغییرات اخیر شاخص بورس تهران

مخبر: هیچ نگفت اما قامت حیدری به همه فهمانده شد

آیین موسیقایی سنج و دمام نوازی بوشهر در «خیمه هنر»

علاقه ساپینتو به جذب گربه سیاه خودش!

آملی لاریجانی: پیوند با ولایت ریشه در عمق باور دینی دارد

نگاهی به مهم‌ترین سریال‌های تاریخی نمایش خانگی؛ از قهوه تلخ تا شهرزاد

بعد من قافله‌سالار تویی خواهر من

مهر قرارداد خشک نشد؛ اولین استعفای فصل!

توئیت زاکانی: حسینیه امام خمینی ساعات تاریخی را تجربه کرد

کنایه محمود کریمی به نتانیاهو؛ تعطیله!

واکنش تولیت آستان قدس به حضور رهبر انقلاب در مراسم شب عاشورا

مهاجری: شبیه‌سازان میهن به آغل هر غلطی بکنند مهم نیست

عراقچی: دولت آمریکا در جنگ تجاوزکارانه رژیم اسرائیل علیه ایران، به‌طور کامل همدست است

ناهید مسلمی در کنار دخترش شیدا

ساخت نانوحسگری که سلامت غذا را در 15 دقیقه آزمایش می‌کند