پیام خوزستان - ایسنا / مطالعهای جدید نشان میدهد که زمین در حال ایجاد فصلهای جدید و بیسابقهای است که توسط انسان ایجاد شدهاند.
فصلها چیزی فراتر از تقسیمبندیهای زمانی هستند. آنها ارتباط ما با طبیعت هستند. در طول تاریخ، مردم فصلها را به عنوان بازههای زمانی نسبتاً پایدار و تکرارشونده در نظر گرفتهاند که به طور منظم کشاورزی، جشنهای فرهنگی و روالها را با چرخههای طبیعت هماهنگ میکنند، اما فصلها در حال حاضر در حال تغییر هستند.
بازار ![]()
فعالیتهای انسانی به سرعت زمین را متحول میکند و الگوهای فصلی که زمانی شناخته شده بودند، در حال ناآشنا شدن هستند. دانشمندان در مطالعه جدید خود استدلال کردند که فصلهای جدیدی در حال ظهور هستند. این فصلهای نوظهور کاملاً جدید هستند یا به عبارت دیگر، ساخته دست انسان هستند.
به عنوان مثال، میتوان به «فصلهای مه»(haze seasons) در کشورهای شمالی و استوایی جنوب شرق آسیا اشاره کرد، زمانی که آسمان برای چندین هفته پر از دود است. این وضعیت ناشی از سوزاندن گسترده پوشش گیاهی برای پاکسازی جنگلها و باز کردن راه برای کشاورزی در زمانهای خاصی از سال است که هوا به شدت خشک است یا «فصل زباله»(trash season) که سالانه طی آن الگوهای جزر و مدی، پلاستیکها را به سواحل بالی اندونزی میآورند.
در عین حال، برخی از فصلها به طور کلی در حال ناپدید شدن هستند که پیامدهای عمیقی برای اکوسیستمها و فرهنگها دارد. این فصلهای منقرض شده میتوانند رفتار مهاجرتی حیوانات مانند کاهش فصلهای تولید مثل پرندگان دریایی در شمال انگلستان را به شدت تغییر یا خاتمه دهند.ریتمهای جدید طبیعت
شاید رایجتر از همه، «فصلهای سنکوپ»(syncopated seasons) باشند. این تغییرات شبیه به ضربهای جدید در ریتمهای قوی یا ضعیف در موسیقی هستند که توجه شنونده را جلب میکنند. «فصلهای سنکوپ» شامل تابستانهای گرمتر و زمستانهای معتدلتر در آب و هوای معمولی است، با آب و هوای شدید و مکرر که افراد و اکوسیستمهای بیشتری را در معرض خطر قرار میدهد.
زمانبندی رویدادهای فصلی کلیدی مانند زمان ریزش برگها یا ورود گونههای مهاجر خاص، در حال غیرقابل پیشبینی شدن است. دانشمندان اصطلاح «فصلهای نامنظم»( arrhythmic seasons) را ابداع کردند، مفهومی که از شاخه قلب و عروق برگرفته شده است تا به ریتمهای غیرطبیعی اشاره داشته باشد که شامل بهارهای زودرس یا فصلهای تولید مثل، تابستانهای طولانیتر یا فصلهای رشد و زمستانهای کوتاهتر یا فصلهای خواب زمستانی است. تغییر الگوهای فصلی، چرخههای زندگی وابسته به گیاهان و جانوران را از همگامی خارج میکند و جوامعی را که از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به آنها وابسته هستند، مختل میکند.
در شمال تایلند، فعالیتهای انسانی ریتمهای طبیعت را تغییر داده و به نوبه خود بر تامین آب و غذا تأثیر گذاشته است. در ابتدا، سدهای بالادست با مسدود کردن مهاجرت ماهیها و جلوگیری از تجمع رسوباتی که مزارع برای خاک به آن نیاز دارند، این چرخهها را مختل کردند. اخیراً، تغییرات آب و هوایی الگوهای بارندگی را تغییر داده و فصلهای خشک را طولانیتر و فصلهای بارانی را کوتاهتر اما شدیدتر کرده است که آتشسوزی و عدم اطمینان بیشتر را برای کشاورزان به همراه داشته است.تجدید نظر در زمان
نحوه واکنش ما به تغییر الگوهای فصلی میتواند شرایط محیطی را بدتر یا بهتر کند. در جنوب شرق آسیا، آگاهی عمومی از «فصل مه» منجر به پیشبینی بهتر، نصب فیلترهای هوا در خانهها و اتخاذ ابتکارات بهداشت عمومی شده است. این تلاشها به جوامع کمک میکند تا سازگار شوند، اما اگر جامعه فقط از اصلاحات تطبیقی مانند اینها استفاده کند، میتواند به مرور زمان این فصل را بدتر کند، زیرا در رسیدگی به علل ریشهای آن ناکام میماند. مؤسسات قدرتمند روایتهایی درباره بحرانهای فصلی شکل میدهند تا مسئولیت خود را به حداقل برسانند. درک این پویاییها برای تقویت پاسخگویی و تضمین پاسخهای عادلانه بسیار مهم است.
فصلهای در حال تغییر ما را ملزم میکنند که در رابطه خود با زمان و محیط زیست تجدید نظر کنیم. امروزه اکثر ما به زمان از نظر روز، ساعت و دقیقه فکر میکنیم که یک استاندارد جهانی شده است، اما این روش زمانسنجی منجر به فراموشی روشهای قدیمیتر و محلیتر درک زمان میشوند. روشهای قدیمی شامل فرا رسیدن فصل بارندگی یا چرخههای خورشیدی و قمری میشوند که ریشه در زندگی و فرهنگ جوامع مختلف دارند و توسط ریتمهای طبیعی شکل گرفتهاند.
دیدگاههای متنوع، به ویژه دیدگاههای برگرفته از نظامهای دانش بومی میتواند توانایی ما را در پاسخگویی به تغییرات محیطی افزایش دهد. ادغام روشهای زمانسنجی جایگزین در شیوههای رایج میتواند راهحلهای عادلانهتر و مؤثرتری برای مشکلات زیستمحیطی ایجاد کند. یافتن همگامی با ریتمهای فصلی در حال تغییر برای ساختن آیندهای پایدار ضروری است.
این مطالعه در مجله The Conversation منتشر شده است