پیام خوزستان - صبا /هفتاد و هشتمین دوره جشنواره فیلم کن با تجلیل از چهره‌های شاخص سینمایی مانند رابرت دنیرو و در عین حال نمایش اولین آثار فیلمسازان بااستعداد، بار دیگر سنت و مدرنیته را در هم می‌آمیزد.
امروز سه شنبه، یک دوره دیگر جشنواره بین‌المللی فیلم کن به رسم هر سال نگاه علاقه‌مندان سینما و تماشاگران کنجکاو را به خود معطوف خواهد کرد. این جشنواره که از سه‌شنبه 13 تا شنبه 24 می (23 اردیبهشت تا 3 خرداد) برگزار می‌شود، بار دیگر میزبان فیلمسازان و بازیگرانی از سراسر جهان خواهد بود که برای نمایش آخرین تولیدات خود روی فرش قرمز قدم خواهند گذاشت و همیشه به امید برنده شدن جایزه راهی آنجا می‌شوند. در حالی که امسال فیلم «زن و بچه» ساخته سعید روستایی در بخش رقابت اصلی نماینده ایران در این بخش است، نگاهی به جشنواره امسال و ویژگی‌هایش خالی از لطف نیست.
شاید بتوان در قالب 25 نکته، دوره 2025 جشنواره را مرور کرد.
1. ژولیت بینوش، رئیس هیئت داوران

پس از 9 بار حضور در بخش رقابتی و کسب یک جایزه بهترین بازیگر زن، این بازیگر امسال ریاست هیئت داوران هفتاد و هشتمین بخش رقابتی رسمی جشنواره را بر عهده دارد. بینوش برای یک عمر فعالیت حرفه‌ای چشمگیر، با 70 فیلم از جمله «بیمار انگلیسی» و «سه رنگ: آبی»، مشهور است. او جایزه اسکار و سزار بهترین بازیگر زن را هم دریافت کرده و همچنین برای مواضع متعهدانه‌اش، به ویژه در مبارزه با تبعیض جنسیتی و خشونت جنسی، شناخته شده است.
ژولیت بینوش پنجمین زن فرانسوی است که سمت ریاست هیئت داوران را بر عهده دارد. در تاریخ جشنواره، تنها 12 زن این جایگاه را بر عهده داشته‌اند.

2. هیئت داوران پرستاره امسال
در بین اعضای هیئت داوران که باید بهترین‌های بخش رقابتی را انتخاب کنند، هالی بری بازیگر و کارگردان آمریکایی، حضور دارد. این بازیگر شخصیت‌های متنوعی مانند ویوین را در فیلم «تب جنگل و طوفان» اسپایک لی و ابرقهرمان زن را در مجموعه فیلم‌های «مردان ایکس» به تصویر کشیده است. جرمی استرانگ بازیگر که برای بازی در فیلم «کارآموز» در سال 2024 بسیار تحسین و نامزد جوایز اسکار، گلدن گلوب و بفتا شد دیگر عضو هیئت داوران است. آلبا رورواچر بازیگر ایتالیایی که به تازگی با آنجلینا جولی در فیلم «ماریا» دیده شد و برای بازیگری به ویژه زیر دوربین خواهرش آلیس رورواچر، شناخته شده نیز در این جمع حضور دارد. هر دوی آنها همچنین در سال 2014 برای فیلم «شگفت‌انگیزها» جایزه بزرگ جشنواره فیلم کن را دریافت کردند.
این تیم همچنین شامل کارگردانانی مانند پایال کاپادیا از هند، برنده جایزه بزرگ هیئت داوران 2024 برای فیلمش «همه آنچه ما به عنوان نور تصور می‌کنیم» است. هونگ سانگ-سو، نام بزرگ سینمای کره جنوبی و سازنده فیلم بلند «در کشوری دیگر» با بازی ایزابل هوپر که به ارائه فیلم‌هایش در جشنواره کن عادت دارد، این بار نقش داور را بر عهده خواهد گرفت. همین امر در مورد کارلوس ریگاداس، فیلمنامه‌نویس، تهیه‌کننده و کارگردان، دریافت‌کننده جوایز متعدد جشنواره‌ای مانند بهترین کارگردان برای فیلم «پست تندبراس لوس» در سال 2012 نیز صدق می‌کند. دیودو حمادی مستندساز هم که برای آثار متعهدانه‌اش در زمینه مسائل اجتماعی در جمهوری دموکراتیک کنگو توسط جشنواره‌های متعدد تقدیر شده هم در این جمع هست.
همچنین لیلا سلیمانی دیگر عضور هیئت داوران نماینده ادبیات فرانسه در این هیئت است. برنده جایزه گنکور تجربه اقتباس از کتابش «شانسون دوچه» را هم دارد و در مراسم افتتاحیه بازی‌های المپیک هم همکاری کرده بود.
3. لورن لافیت به عنوان مجری مراسم بازمی‌گردد

لورن لافیت پس از اینکه سال 2024 با کلاه سیلندری در نقش یک قاضی فاسد در فیلم «کنت مونت کریستو» بر پرده سینما درخشید، این بار نقش مجری مراسم را بر عهده دارد. وی علاوه بر اینکه سال 2016 هم عهده‌دار این مسئولیت بود، به عنوان کارگردان فیلم «منشأ جهان» که در بخش رسمی جشنواره در سال 2020 اکران شد، روی فرش قرمز قدم گذاشته است.
4. ترانه افتتاحیه با میلن فارمر
پس از زاهو د سگازان و اجرای او از آهنگ «عشق مدرن» در سال 2024، اجرای موسیقی افتتاحیه جشنواره امسال به میلن فارمر سپرده شده است. وی با ترانه جدیدی که برای این مناسبت ساخته شده است، روی صحنه می رود. این هنرمند در بخش نمایش نیمه‌شب با فیلم «دالووی» ساخته یان گوزلان نیز حضور خواهد داشت. او صدای خود را به یک هوش مصنوعی که شخصیت اصلی این فیلم مهیج تکنولوژیکی است، وام داده است. این هنرمند سال 2021 عضو هیئت داوران بخش رقابت اصلی بود.
5. جشنواره‌ای از اولین‌ها
جشنواره 2025 برای نمایش افتتاحیه خود، فیلم اول یک کارگردان را انتخاب کرده و فیلم «یک روز ترک کن» ساخته آملی بونن را انتخاب کرده و برای اولین بار در تاریخ این جشنواره، با یک فیلم اول کارش را شروع می‌کند.
این فیلم بلند با الهام از یک فیلم کوتاه تأثیرگذار که برنده جایزه سزار در بخش فیلم‌های کوتاه سال 2023 شد، داستان‌های زندگی را تصویر می‌کند. در این فیلم سسیل سرآشپزی با ستاره میشلن که مجبور به ترک پاریس و بازگشت به روستایش به دلیل مشکلات سلامتی پدرش شده، شخصیت اصلی است. کارگردان برای زنده کردن این داستان، روی بازیگران منتخبی از جمله ژولیت آرمانه و باستین بویون در نقش‌های اصلی حساب می‌کند.
6. انتخاب پوستر
در این بخش نیز، جشنواره از عادت‌های خود فاصله گرفته و در این دوره نه با یک پوستر، بلکه با 2 پوستر اصلی کار را جلو برده است. پوسترهای جشنواره که همواره فرصتی برای تجلیل از چهره‌ها و صحنه‌های به یادماندنی سینما است، با تمرکز بر رنگ‌های بنفش و قرمز، ژان-لویی ترینتینیان و آنوک امه از فیلم «یک مرد و یک زن» ساخته کلود للوش، را تجلیل می‌کنند. این فیلم پس از اکران در سال 1966، در جشنواره کن موفق شد و جایزه نخل طلا و جوایز بین‌المللی متعددی را از آن خود کرد.
این پوسترها از 2 زاویه یکی با تمرکز بر بازیگر مرد و دیگری با تمرکز بر بازیگر زن، شکل گرفته‌اند.
7. جایزه نخل طلای افتخاری برای رابرت دنیرو

نزدیک به شصت سال حضور در دنیای فیلمسازی چیزی است که باید قدرش را دانست. جشنواره فیلم کن 2025 به پاس سهم رابرت دنیرو در سینما، جایزه نخل طلای افتخاری را به او اهدا می‌کند. در طول این سال‌ها، این بازیگر در فیلم‌های کالتی مانند «راننده تاکسی» مارتین اسکورسیزی، «تسخیرناپذیران» برایان دی پالما، «پدرخوانده: قسمت دوم» فرانسیس فورد کاپولا و «روزی روزگاری در آمریکا» سرجیو لئونه بازی کرده است. این فهرست ادامه دارد.
بازی‌های او و برخی از فیلم‌هایش به عنوان کارگردان، نامزدی‌های متعدد و جوایز متعددی را در اسکار، جشنواره فیلم ونیز، گلدن گلوب و برلیناله برای او به ارمغان آورده است. رابرت دنیرو همچنین حضوری منظم در جشنواره فیلم کن دارد و چندین فیلم وی در بخش رقابتی ارائه شده که آخرین آنها «قاتلان ماه کامل» سال 2023 به کارگردانی مارتین اسکورسیزی بود.
8. تام کروز با «ماموریت غیرممکن» بازمی‌گردد

تام کروز ستاره فیلم‌های پرفروش، در سال 2025 با جدیدترین قسمت از مجموعه فیلم‌های «ماموریت غیرممکن»، روی فرش قرمز کن خواهد رفت. این بازیگر که بسیاری از بدلکاری‌های فیلم را خودش انجام داده، با کارگردان فیلم کریستوفر مک‌کواری، به جشنواره می‌رود. درباره فیلم نهایی این مجموعه گفته شده: «زندگی ما حاصل جمع انتخاب‌های ماست». برای کشف این راز، باید منتظر حضور بازیگران روی فرش قرمز در 14 می باشیم.
9. بخش‌های رقابتی دیگر در دستانی مطمئن
هیئت داوران بخش «نوعی نگاه» به ریاست مالی منینگ واکر، متولد لندن، برگزار خواهد شد. این کارگردان و عکاس، جایزه «نوعی نگاه» سال 2023 را برای فیلمش «چگونه رابطه داشته باشیم» از آن خود کرد.
آلیس رورواچر و اعضای هیئت داورانش، جایزه دوربین طلایی را در 24 می در مراسم اختتامیه جشنواره اهدا خواهند کرد.
جایزه «چشم طلایی» برای فیلم‌های مستند، در دهمین سال فعالیت خود، توسط جولی گایه و هیئت داوران او متشکل از ژولیت فاورول رنو، کارمن کاستیلو، مارسی زینگا و فردریک مایر اهدا خواهد شد.
10. نیکول کیدمن برای هنر و تعهدش جایزه می‌گیرد
جایزه «زنان در حرکت» با هدف تجلیل از زنان در موقعیت‌های برجسته دنیای سینما به نیکول کیدمن اهدا می‌شود. این افتخار، منعکس کننده حرفه و ارزش‌های این بازیگر آمریکایی- استرالیایی است. او در سینما، نقش شخصیت‌های زن قوی را بازی می‌کند که فراتر از انتظارات اجتماعی از زنان می‌روند. بازی او در نقش ویرجینیا ولف، رمان‌نویس، در فیلم «ساعت‌ها» در سال 2003، تأثیر ماندگاری بر جای گذاشت و جایزه اسکار بهترین بازیگر زن را برای او به ارمغان آورد. او از ابتدای کار حرفه‌ای خود با 19 فیلمساز زن همکاری داشته و از سال 2006 سفیر حسن نیت زنان سازمان ملل بوده است.
11. کالسکه طلایی برای تاد هینز

در بخش «دو هفته کارگردانان»، که به طور موازی با جشنواره برگزار می‌شود، تاد هینز جایزه کالسکه طلایی را دریافت خواهد کرد. این جایزه توسط انجمن کارگردانان فیلم (SRF) برای قدردانی از کل مجموعه آثار او به وی اهدا می‌شود. وی از تهیه‌کنندگی گرفته تا کارگردانی از فیلم‌های کوتاه گرفته تا مستند، یک هنرمند همه فن حریف و نوآور است و توانایی او در پرداختن به «بازنمایی‌های اجتماعی، نژادی و جنسیتی» با دقت و تفکر انتقادی توسط SRF تحسین شده است.
«من آنجا نیستم» که در جشنواره فیلم ونیز در سال 2007 مورد توجه قرار گرفت و «معدن طلای مخملی» که برای آن در جشنواره کن سال 1998 جایزه گرفت و «می دسامبر» 2023 از فیلم‌های اوست.
12. جولیا دوکورنو در راه کسب دومین نخل طلا؟
فیلم «تیتان» در جشنواره فیلم کن 2021 هیئت داوران را شوکه کرد تا نخل طلای خود را به جولیا دوکورنو، بازیگر فرانسوی و سازنده این فیلم اهدا کنند. او دومین زنی شد که جایزه نخل طلا را دریافت کرد. وی با فیلم «آلفا» در بخش رقابتی رسمی امسال حضور دارد و با ملیسا بوروس، بازیگر نوجوان، زندگی تاریک وی را به تصویر می‌کشد. در کنار این بازیگر جوان، گلشیفته فراهانی و طاهر رحیم نیز بازی کرده‌اند.
13. سدریک کلاپیش و سفری در طول عصرها
سدریک کلاپیش کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده فرانسوی برای اولین بار به کن دعوت شده است! مردی که با «در بدن» مخاطبان را به وجد آورد یا با «من دوم» برداشت ما از عشق را به چالش کشید، این بار با فیلم «آمدن آینده» که 22 می در بخش خارج از مسابقه در کن به نمایش در خواهد آمد، در جشنواره خواهد بود.
14. گفتگویی درباره وسترن با کوئنتین تارانتینو

کارگردان آمریکایی مهمان بخش کلاسیک‌های کن است. برنده نخل طلای کن در سال 1994 برای فیلم «داستان عامه‌پسند»، 2 بحث درباره وسترن‌های جورج شرمن را رهبری خواهد کرد. این ژانر برای او به هیچ وجه بیگانه نیست و موفقیت فیلم‌های «جانگو: رها شده» و «هشت نفرت‌انگیز» گواه این امر است.
15. آلن چابات، مهمان ویژه «دو هفته فیلمسازان»
پس از فتح پلتفرم نتفلیکس با «آستریکس و اوبلیکس: نبرد روسای جمهور»، او قصد دارد به جشنواره فیلم کن نیز راه پیدا کند. آلن چابات مهمان افتخاری «دو هفته فیلمسازان»، فیلمی غافلگیرکننده را ارائه خواهد داد و یک مستر کلاس را رهبری خواهد کرد. این بازیگر و کارگردان برای به اشتراک گذاشتن تجربیات متنوع و ویژگی‌های طنز خود، که موفقیت نقش‌هایش در «شهر ترس» و «آستریکس و اوبلیکس: ماموریت کلئوپاترا» آن را تأیید کرده است، به این مستر کلاس خواهد آمد.
16. وس اندرسون به بخش مسابقه جشنواره کن بازمی‌گردد
وس اندرسون پس از ارائه فیلم «گزارش فرانسوی» در سال 2021 و «شهر سیارکی» در سال 2023، سال 2025 با «طرح فنیقی» بازمی‌گردد. این فیلمساز آمریکایی با استفاده از یک راوی، قاب‌بندی منحصر به فرد و طرح‌های رنگی پاستلی، سبک منحصر به فرد خود را در روایت داستان تخیلی یک مرد ثروتمند و دختر مذهبی‌اش ارائه می‌کند. مانند همیشه فیلم‌های وس اندرسون، بازیگرانی درجه یک او را همراهی می‌کنند؛ بنیسیو دل تورو، میا تریپلتون، اسکارلت جوهانسون، تام هنکس و مایکل سرا.
17. اسپایک لی با یک فیلم جدید به کن وفادار است
این فیلمساز آمریکایی و نویسنده کتاب «بلک کلنزمن: من به کوکلاس کلان نفوذ کردم» که در جشنواره کن 2018 جایزه گرفت، امسال در بخش خارج از مسابقه، «بالاترین به پایین‌ترین» را به مخاطبان ارائه خواهد کرد. در این فیلم تخیلی، او داستان یک غول موسیقی با بازی دنزل واشینگتن را روایت می‌کند که با یک درخواست باج حساس روبه‌رو می‌شود. جفری رایت، ایلفنش هادرا، اوبری جوزف و رپر ایسپ راکی دیگر بازیگران فیلم هستند.
18. فیلم‌های اول، جشنواره را تسخیر می‌کنند
علاوه بر فیلم افتتاحیه، 14 فیلم اول در طول 2 هفته در کن به نمایش درخواهند آمد. در میان کارگردانان، 2 نام به ویژه آشنا به نظر می‌رسند؛ اول، کریستن استوارت. این بازیگر که با نقش بلا در مجموعه فیلم‌های «گرگ و میش» بر یک نسل تأثیر گذاشت، اولین فیلم بلند خود، «وقایع‌نگاری آب»، را در بخش «نوعی نگاه» ارائه خواهد کرد. در همین بخش، اسکارلت جوهانسون که فیلم «شهر سیارکی» وس اندرسون را در سال 2023 به هیئت داوران معرفی کرده بود، فیلم «النور کبیر» را به نمایش خواهد گذاشت.
19. ادای احترام به پی‌یر ریچارد
در جشنواره کن، تماشاگران می‌توانند فیلم «مردی که خرس را دید، مردی که مرد را دید» را ببینند. به عبارت دیگر فیلم سینمایی جدیدی به کارگردانی پی‌یر ریچارد، که قرار است سپتامبر 2025 راهی سینماها شود، پیش‌نمایش خود را در کن خواهد داشت. این بازیگر، کارگردان و فیلمنامه‌نویس در یک برنامه ویژه توسط جشنواره تجلیل می‌شود. او آخرین بار در سال 2023 برای بازی در فیلم افتتاحیه «ژان دو بری» ساخته مایوین، در این جشنواره حضور داشت.
20. بونو در یک مستند
داستان بونو از کتاب و صحنه به پرده سینما راه پیدا می‌کند … در سال 2022، خواننده اصلی گروه U2 زندگینامه خود را با عنوان «بونو: داستان‌های تسلیم» منتشر کرد که اکنون عنوان یک فیلم مستند شده است. این فیلم در یک نمایش ویژه در جشنواره فیلم کن با حضور خود هنرمند به نمایش در خواهد آمد و سپس در 30 می از اپل تی‌وی پلاس منتشر خواهد شد.
21. گروه دسپلات-دل تورو برای موسیقی دوباره گرد هم می‌آیند
الکساندر دسپلاتِ آهنگساز و گی‌یرمو دل توروِ کارگردان، در نشان دادن عشق بین یک موجود دریایی و یک زن تنها در قالب موسیقی و تصویر موفق بودند. موسیقی متن فیلم «شکل آب» برنده جایزه اسکار بهترین موسیقی فیلم در سال 2018 شد. این نوازنده و فیلمساز با تکیه بر موفقیت خود، در حال آماده شدن برای ارائه «درس موسیقی» در جشنواره فیلم کن در 18 می ساعت 2 بعد از ظهر هستند.
این رویداد مهم برای تجلیل از این آهنگساز فرانسوی که موسیقی متن 2 فیلم حاضر در بخش رقابتی 2025 را ساخته – یعنی «عقاب‌های جمهوری» ساخته طارق صالح و «طرح فنیقی» وس اندرسون – برگزار می‌شود.
22. انتخابی فراگیر در بخش مجازی
چه می‌شد اگر فیلم‌ها دیگر محدود به محدوده پرده‌های سینما نبودند؟ این تجربه‌ای است که در بخش فراگیر جشنواره فیلم کن ارائه می‌شود. این جشنواره که در دوره 2024 این بخش را اضافه کرد امسال هم 16 اثر را در قالب‌های منحصر به فردی مانند ویدیوهای واقعیت مجازی، آثار خلق شده با استفاده از هوش مصنوعی و موارد دیگر گرد هم می‌آورد.
23. گرامیداشت یاد فاطمه حسونا

15 آوریل، انجمن سینمای مستقل (ACID) از انتخاب مستند «روحت را روی دستت بگذار و راه برو» سپیده فارسی به عنوان یکی از فیلم‌های منتخب فیلمسازان برای این بخش موازی جشنواره فیلم کن خبر داد. روز بعد، فاطمه حسونا شخصیت اصلی فیلم و چند نفر از اعضای خانواده‌اش در اثر اصابت موشک به خانه‌شان کشته شدند. این عکاس خبری 25 ساله فلسطینی، ماموریت خود را مستندسازی زندگی روزمره ساکنان غزه در سال 2025 از طریق کار، تعهد و با وجود خطرات مرتبط با جنگ در منطقه محصور فلسطین قرار داده بود. فاطمه حسونا یکی از قربانیان خشونتی است که ماه‌هاست منطقه را فرا گرفته است.
جشنواره فیلم کن اعلام کرد اگرچه فیلم در مواجهه با چنین فاجعه‌ای فایده چندانی ندارد، اما نمایش فیلم «روحت را روی دستت بگذار و راه برو» 15 می در کن، راهی برای گرامیداشت یاد فاطمه حسونا، قربانی جنگ مانند بسیاری دیگر از دیگر قربانیان خواهد بود.
24. ستاره‌ها روی فرش قرمز
پل مسکال که برای بازی تأثیرگذار انسانی و واقع‌گرایانه‌اش در فیلم «مردم عادی» شناخته می‌شود، در کنار جاش اوکانر، بازیکن تنیس فیلم «چالشگران» روی فرش قرمز می روند.
شیا لابوف برای فیلم «اسلاوسون رک»، درباره پروژه مدرسه تئاتر آزاد که در لس‌آنجلس تأسیس کرده، رافائل کونارد، که در فیلم افتتاحیه «پرده دوم» در سال 2024 بازی کرد و پروژه جدیدش «من عاشق پرو هستم» به کارگردانی هوگو دیوید را در جشنواره دارد هم روی فرش قرمز می روند. باید همچنین روی اسکارلت جوهانسون، کریستن استوارت، مارگارت کوالی، کریس ایوانز و بسیاری دیگر نیز حساب کنیم.
25. روزنامه نگارانی از دنیای اوتیسم …
در میان انبوه روزنامه‌نگارانی از سراسر جهان که برای انتشار اخبار به کن می‌آیند، 18 روزنامه‌نگار که مبتلا به اختلالات متفاوت طیف اوتیسم هستند، در پوشش هفتاد و هشتمین دوره جشنواره فیلم کن شرکت خواهند کرد. آنها با افراد مشهور مختلفی برای برنامه‌ای که در ماه مه از شبکه فرانس 2 پخش خواهد شد، مصاحبه خواهند کرد.